Βαρύ είναι το τίμημα που επωμίζονται οι κάτοχοι καρτών που πέφτουν θύματα απάτης στις διαδικτυακές συναλλαγές τους με πλαστικό χρήμα
Βαρύ είναι το τίμημα που επωμίζονται οι κάτοχοι καρτών που πέφτουν θύματα απάτης στις διαδικτυακές συναλλαγές τους με πλαστικό χρήμα ή και κάνοντας χρήση POS και ATM. Μέσω των τριών αυτών οδών, το 2023 σημειώθηκαν απάτες ύψους 23,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 13,9 εκατ. ευρώ επιβάρυναν τους κατόχους των καρτών, όπως προκύπτει από στοιχεία της ΤτΕ για τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών το 2023.
Τα στοιχεία της ΤτΕ καταγράφουν σημαντική αύξηση του αριθμού των συναλλαγών απάτης κατά 43% σε σχέση με το 2022. Αντίστοιχα, ο αριθμός των περιστατικών απάτης ως ποσοστό του συνολικού αριθμού των συναλλαγών, παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να διατηρείται στο χαμηλό επίπεδο του 0,02%, αυξήθηκε κατά 25% συγκριτικά με το 2022, και αντιστοιχεί σε 1 συναλλαγή απάτης ανά 5,4 χιλ. συναλλαγές. Κατ’ αντιστοιχία με τον αριθμό συναλλαγών απάτης, η αξία αυτών αυξήθηκε κατά 46% σε σχέση με το 2022 και ως ποσοστό της συνολικής αξίας των συναλλαγών παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, 0,02%, αντιστοιχώντας σε 1 ευρώ αξία απάτης ανά 4,3 χιλ. ευρώ αξία συναλλαγών, αλλά το ποσοστό αυτό παρουσιάζεται αυξημένο κατά 34% σε σχέση με το 2022.
Αναλύοντας τις μεταβολές των περιστατικών απάτης ανά τύπο συναλλαγής, η ΤτΕ διαπιστώνει αύξηση του αριθμού των συναλλαγών απάτης που αφορά στις εξ αποστάσεως συναλλαγές χωρίς φυσική παρουσία κάρτας (card not present – CNP) κατά 34% σε 337 χιλ. περιστατικά το 2023, από 251 χιλ. το 2022, καθώς και αντίστοιχη αύξηση της αξίας τους κατά 35% σε 17,5 εκατ. ευρώ, από 13 εκατ. ευρώ το 2022.
Παράλληλα, αύξηση παρατηρείται τόσο στον αριθμό όσο και στην αξία των συναλλαγών απάτης σε τερματικά POS κατά 106% και 142% αντίστοιχα, με τον αριθμό αυτών να ανέρχεται σε 68 χιλ. περιστατικά, αξίας 4,2 εκατ. ευρώ το 2023, από 33 χιλ. περιστατικά αξίας 1,7 εκατ. ευρώ το 2022.
Τέλος, σημαντικά αυξημένα περιστατικά απάτης παρατηρούνται και στις συναλλαγές σε ΑΤΜ, των οποίων ο αριθμός το 2023 αυξήθηκε κατά 58% σε 5 χιλ. περιστατικά, από 3 χιλ. το 2022, ενώ η αξία τους ανήλθε σε 2 εκατ. ευρώ από 1,5 εκατ. ευρώ το 2022, αυξημένη κατά 35%.
Η αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATM και POS το 2023 σε σχέση με το 2022 οφείλεται κυρίως στα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από παράνομες συναλλαγές με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας. Συγκεκριμένα η αξία των συναλλαγών απάτης με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε ATM αυξήθηκε κατά 42% σε 1,9 εκατ. ευρώ, από 1,3 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ η αξία των αντίστοιχων συναλλαγών σε POS αυξήθηκε κατά 117% σε 3,8 εκατ. ευρώ, από 1,7 εκατ. ευρώ το 2022.
Σε ό,τι αφορά τις εξ αποστάσεως συναλλαγές, διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες συναλλαγές απάτης αφορούν συναλλαγές μέσω διαδικτύου. Τα περιστατικά αυτά αφορούν κυρίως διαδικτυακές συναλλαγές με επιχειρήσεις του εξωτερικού, όπως και τα προηγούμενα έτη.
Οι οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους. Με βάση την κατανομή των ζημιών μεταξύ των τριών συμβαλλόμενων μερών στον κύκλο συναλλαγών με κάρτες πληρωμών, διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους κατόχους καρτών και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές με κάρτες. Συγκεκριμένα, κατά το 2023, οι κάτοχοι και οι αποδέκτες υπηρεσιών πληρωμών επωμίστηκαν το 59% και 34% της συνολικής ζημίας αντίστοιχα. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που εκδίδουν κάρτες επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 7%.
Με μία ενδιαφέρουσα έρευνα για την αποτίμηση της πενηντάχρονονης πορείας της Μεταπολίτευσης, που πραγματοποίησε η Metron Analysis, ξεκίνησε την Κυριακή το συνέδριο «η Καμπύλη της Μεταπολίτευσης» που διοργανώνει ο Κύκλος Ιδεών μέχρι αύριο Τρίτη 14 Μαΐου.
Από την έρευνα προκύπτει μεγάλη δυσαρέσκεια για τη λειτουργία του κράτους και των θεσμών: Το 72% λέει ότι δεν είναι ιδιαίτερα ή και καθόλου ικανοποιημένο.
Μοιρασμένες είναι οι απόψεις ως προς την ικανοποίηση από τη ζωή στη χώρα μας. Το 40% να δηλώνει πολύ/αρκετά ικανοποιημένοι, αλλά το 41% λέει το λίγο ή καθόλου.
Το 42% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ζει καλύτερα από τη γενιά των γονιών του και το 28% χειρότερα.
Στο ερώτημα πού ανήκει η Ελλάδα (Δύση ή Ανατολή) φαίνεται ο διαχρονικός και ανυπέρβλητος «διχασμός ταυτότητας».
Σε μια απροκάλυπτα ρατσιστική επίθεση κατά της χώρας που φιλοξένησε την προεκλογική του ομιλία, και στην οποία ζουν και εργάζονται χιλιάδες συμπατριώτες του, προχώρησε από το Γαλάτσι ο πρωθυπουργός της Αλβανίας.
Πάνω από μία ώρα κράτησε η ομιλία του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα στο κατάμεστο Κλειστό του Γαλατσίου. Ο Ράμα βρέθηκε στην Αθήνα προκειμένου να μιλήσει στους συμπατριώτες του, ενόψει των εκλογών στη χώρα την επόμενη χρονιά. Στην ομιλία του έκανε εκτενείς αναφορές στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όσοι μετανάστευσαν -ειδικά τα πρώτα χρόνια- προς την Ελλάδα, ενώ όπως υποστήριξε, δεν ήρθε για να προκαλέσει.
Παρολα αυτά υπήρξε αμετανόητα προκλητικός και ανιστόρητος. Αναφερόμενος κατά του ρατσισμού που όπως είπε βίωσαν οι Αλβανοί μετανάστες τόνισε ότι «αντιμετωπίσατε κάθε είδους βάναυσες εκφράσεις αλαζονείας του πλούσιου γείτονα προς τον φτωχό γείτονα».
Ο Εντι Ράμα, υποδαύλισε τον Αλβανικό εθνικισμό, έφτασε στο σημείο να αναφερθεί ακόμη και στους Τσάμηδες, και κατηγόρησε την Ελλάδα για ρατσιστικό μίσος και συμπεριφορά κατά των συμπατριωτών του.
Έκανε παραλληλισμό για τον εκδίωξη Αλβανών μεταναστών με τους Τσάμηδες, υπογραμμίζοντας πως «ζήσατε τον εξευτελισμό των επιχειρήσεων «σκούπα» στο τέλος του 20ού αιώνα, όταν σας πήραν από τα σπίτια σας με τα ρούχα σας τη νύχτα για να απελαθείτε στην Αλβανία, σαν μια ταινία πολύ παλιάς εποχής για τις αναγκαστικές μεταναστεύσεις των προγόνων μας από τα σπίτια τους στη Βόρεια Ελλάδα. Κάνατε 2-3 ασταμάτητα για τα μεροκάματα, τρώγοντας ένα γεύμα την ημέρα», σύμφωνα με το αλβανικό μέσο Top Channel.
Ξεκινώντας, ο Έντι Ράμα απάντησε στο προειδοποιητικό μήνυμα του Φρέντι Μπελέρη ότι «ήρθε στην Ελλάδα για να προκαλέσει», λέγοντας χαρακτηριστικά: «δεν ήρθα για να προκαλέσω, ήρθα για να συναντήσω τον λαό μου».
Στη συνέχεια έδωσε μία έμμεση απάντηση στην Αθήνα αλλά και στα όσα είπε ο Φρέντη Μπελέρης για την σημερινή επίσκεψη του στην Ελλάδα. «Κάποιοι στεναχωρήθηκαν. Κάποιοι τρελάθηκαν. Κάποιοι είπαν ότι δεν έπρεπε να έρθω. Όμως η συγκέντρωση αυτή δεν έγινε για να προκαλέσω. Έγινε για να συναντηθώ με τον λαό μου και όχι με υπηρέτες», ανέφερε ο Έντι Ράμα, υπονοοώντας με χυδαίο τρόπο τον Φρέντη Μπελέρη!
Σημειώνεται ότι μέσα από τις φυλακές Φιέρι ο Φρέντη Μπελέρης έστειλε το εξής μήνυμα για τους πανηγυρικούς εορτασμούς: «Θέλει να προκαλέσει την Ελλάδα, να κάνει επίδειξη δύναμης στο εσωτερικό της Αλβανίας και να κάμψει το ηθικό των Ελλήνων της περιοχής. Δεν θα τα καταφέρει. Με την υπερηφάνεια και την αξιοπρέπεια του Ελληνισμού, δεν μπορεί να παίξει κανείς», είπε στο μήνυμά του ο υποψήφιος ευρωβουλευτής.
Στην ομιλία του ο Έντι Ράμα προσπάθησε όχι μόνο να μας χρυσώσει το χάπι, αλλά και να διαστρεβλώσει ιστορικά δεδομένα και αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όσοι μετανάστευσαν προς την Ελλάδα.
«Αλλάξαμε τα ονόματά μας και τη θρησκεία μας για να μας δεχτούν. Οι Αλβανοί της Ελλάδας δεν παραδοθήκαμε ποτέ. Παλέψαμε για να μην είμαστε πια ξένοι σε αυτή τη χώρα. Παλέψαμε και νικήσαμε. Έλληνες και Αλβανοί είμαστε οι Ευρωπαίοι της Ελλάδας. Πήραμε σπίτια, επιχειρήσεις και πληρώνουμε φόρους>> και συνέχισε εκτοξεύοντας διάφορες ακροβασίες δήθεν για να δείξει πόσο κοντά είναι ο ίδιος στην ελληνική πραγματικότητα:<<Πήραμε σπίτια, επιχειρήσεις και πληρώνουμε φόρους. Οι Αλβανοί της Ελλάδας δεν θα γυρίσουν ποτέ τον χρόνο πίσω. Όπως η Ελλάδα έχει ανάγκη τους Αλβανούς, έτσι κ οι Αλβανοί την Ελλάδα. Η Μπουμπουλίνα είχε καταγωγή από Αλβανία. Η αγάπη μεταξύ Ελλήνων και Αλβανών πρέπει να υπάρχει γιατί ζούμε εδώ».
Η κουτοπονηριά του Αλβανού πρωθυπουργού δεν σταμάτησε εκεί.Αφιερωσε στίχους του γνωστού Αλβανού ποιητή Naim Frasheri στον Έλληνα Πρωθυπουργό: «Ας μη γίνουμε εχθροί και ας πολεμήσουμε…».
Σύμφωνα με αλβανικά μέσα (top channel) , στο τέλος της ομιλίας του κατά τη συνάντηση με Αλβανούς μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα, ο Έντι Ράμα δήλωσε:
«Ζητώ συγγνώμη για οποιοδήποτε λάθος νομίζετε ότι έχω κάνει, αλλά ποτέ δεν πρόδωσα αυτούς που με εμπιστεύτηκαν με την ψήφο τους, έστω και μια φορά για αυτήν την εξαιρετική τιμή. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη τιμή για έναν άνδρα στη ζωή του να ηγείται της χώρας του. Δεν υπάρχει καμία υλική, οικονομική, οικονομική δύναμη, άτομο ή κράτος που να μπορεί να με δελεάσει ή να με πιέσει να λειτουργήσω πίσω από την πλάτη σας και να παραβιάσω τα συμφέροντα. Αυτή ήταν η πιο όμορφη επίσκεψή μου στην Αθήνα και δεν το πιστεύω θα υπάρξει ομορφότερη».
«Θα ήθελα επίσης να στείλω εκ μέρους σας ένα μήνυμα στον φίλο μου που εκλέχτηκε από τον λαό αυτής της χώρας για να ηγηθεί της Ελλάδας, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Το 1886 ο ποιητής μας Naim Frasheri έγραψε το ποίημά του στα ελληνικά «Ο αληθινός πόθος των Αλβανών». Ας ζήσουμε με όλους τους γείτονες με τάξη και ειρήνη, ας μην γίνουμε εχθροί και ας πολεμήσουμε. Πολλά ευχαριστώ από εμένα και τους Αλβανούς της Ελλάδας», είπε τελειώνοντας την ομιλία του και αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι παραμένει αμετανόητα προκλητικός.
Τα ευρήματα από την ετήσια έρευνα του ΟΟΣΑ για τις κρατήσεις στους μισθούς (taxing wages) αποκαλύπτουν ξεκάθαρα τη δυσμενέστερη μεταχείριση των φορολογουμένων με παιδιά στην Ελλάδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες.
H Ελλάδα επιβάλλει σε όλους ανεξαιρέτως τους τύπους νοικοκυριών υψηλότερες κρατήσεις στο εισόδημα από τις περισσότερες χώρες του κόσμου και φυσικά από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Εκεί όμως που καταγράφεται η μεγαλύτερη απόσταση –υψηλότερη των 10 ποσοστιαίων μονάδων– είναι στις οικογένειες με παιδιά, ειδικά σ’ αυτές με το χαμηλότερο οικογενειακό εισόδημα. Η διαπίστωση οδηγεί σε επανεξέταση και των προϋποθέσεων χορήγησης του επιδόματος τέκνων και της έκπτωσης από τον φόρο εισοδήματος για τις οικογένειες με παιδιά, με τις τελικές αποφάσεις να ανακοινώνονται από την κυβέρνηση μετά το καλοκαίρι στο πλαίσιο του εθνικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του δημογραφικού. Δεδομένων των δημοσιονομικών συνθηκών –και φέτος και του χρόνου υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια εφαρμογής περισσότερων μέτρων, πέραν αυτών που έχουν ανακοινωθεί– οι όποιες αποφάσεις θα πρέπει να είναι «δημοσιονομικά ουδέτερες», κάτι που σημαίνει ότι διά της ανακατανομής πόρων μπορεί να υπάρξουν κερδισμένοι και χαμένοι.
Τα ευρήματα από την ετήσια έρευνα του ΟΟΣΑ για τις κρατήσεις στους μισθούς (taxing wages) αποκαλύπτουν ξεκάθαρα τη δυσμενέστερη μεταχείριση των φορολογουμένων με παιδιά στην Ελλάδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του φτωχότερου τύπου νοικοκυριού, αυτού που εισπράττει το 67% του μέσου εισοδήματος της χώρας. Στην Ελλάδα, αυτό το ποσό αντιστοιχεί σε έναν μισθό της τάξης των 900 ευρώ καθαρά, συμπεριλαμβανομένων όμως και των επιδομάτων που προβλέπονται από τη νομοθεσία για τις οικογένειες με παιδιά. Η σύγκριση του status quo σε Ελλάδα και εξωτερικό έχει ως εξής:
Τη δυσμενέστερη μεταχείριση έχουν στην Ελλάδα οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.
1. Εργαζόμενος χωρίς παιδιά που λαμβάνει το 67% του μέσου εισοδήματος στην Ελλάδα υφίσταται κρατήσεις (σ.σ. συνυπολογίζονται και οι εργοδοτικές εισφορές) οι οποίες αντιστοιχούν στο 34,5% του εισοδήματός του. Για την ίδια κατηγορία εργαζομένων ο μέσος συντελεστής κρατήσεων στον ΟΟΣΑ είναι 31%, άρα η διαφορά περιορίζεται στο 3,5%. Ακόμη και την κατάταξη να δει κανείς, θα εντοπίσει την Ελλάδα στη μέση του πίνακα, περίπου στη 15η θέση, με το σύνολο του ευρωπαϊκού νότου (Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Γαλλία) να εφαρμόζει υψηλότερους συντελεστές κρατήσεων από τη χώρα μας.
2. Ο ίδιος εργαζόμενος αν έχει δύο παιδιά και την ίδια αναλογία εισοδήματος (δηλαδή το 67% του μέσου εισοδήματος), θα έχει σαφώς λιγότερες κρατήσεις, καθώς εκτός από την έκπτωση φόρου που είναι μεγαλύτερη, μπαίνει στην εξίσωση και ένα ετήσιο επίδομα τέκνων της τάξης των 1.000 ευρώ. Ετσι, ο συντελεστής περιορίζεται από το 34,5% που ισχύει για τον εργένη, στο 28,5%. Τι γίνεται όμως στον ΟΟΣΑ; Εχουμε μείωση του συντελεστή από το 31% που ισχύει για τον εργένη, στο 16,5%. Αρα, η ψαλίδα Ελλάδας – ΟΟΣΑ ανοίγει στις 12,1 ποσοστιαίες μονάδες και ο εργαζόμενος με τα δύο παιδιά… εκτοξεύεται στην 5η θέση της κατάταξης με πολύ μεγάλη απόσταση από όλο τον ευρωπαϊκό Νότο.
Και άλλον τύπο νοικοκυριού να εξετάσει κανείς, το συμπέρασμα θα παραμείνει το ίδιο. Για τον εργαζόμενο με μισθό ακριβώς στον μέσο όρο της χώρας οι κρατήσεις του φτάνουν το 38,5% αν δεν έχει παιδιά, με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ στο 34,8%. Με αυτό το ποσοστό έχει τη 17η χειρότερη μεταχείριση μεταξύ των χωρών-μελών του Οργανισμού και διαφορά μόλις 3,7 μονάδων σε σχέση με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Με το ίδιο εισόδημα, αλλά και δύο παιδιά, οι κρατήσεις πέφτουν ελάχιστα στο 37,1%, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ «βουλιάζει» στο 25,7%. Η ψαλίδα ανοίγει στις 11,4 ποσοστιαίες μονάδες και το νοικοκυριό που έχει έναν μόνο εργαζόμενο και δύο παιδιά ανεβαίνει στην 6η θέση της κατάταξης. Υπάρχουν ουσιαστικοί λόγοι για τους οποίους καταγράφεται αυτή η εικόνα, ενώ χωρίς αλλαγές θα καταγραφεί και επιδείνωση το επόμενο χρονικό διάστημα. Η έρευνα του ΟΟΣΑ δεν έχει καταγράψει ότι από την 1η.1.2024 έχει αυξηθεί η έκπτωση φόρου για τους εργαζόμενους με παιδιά. Ωστόσο, επειδή σε συνθήκες πληθωρισμού το ονομαστικό εισόδημα ανεβαίνει, και το επίδομα τέκνων μπορεί να μειωθεί ή να μηδενιστεί αν υπερβεί κάποιος το εισοδηματικό κριτήριο και η έκπτωση φόρου ψαλιδίζεται, καθώς είναι αντιστρόφως ανάλογη του εισοδήματος (σ.σ. για κάθε 1.000 ευρώ αύξησης του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος γίνεται και μείωση της έκπτωσης φόρου κατά 10 ευρώ). Ηδη, μετά την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων, θα είναι πολλές χιλιάδες αυτοί που θα χάσουν το επίδομα τέκνων είτε επειδή θα τους καταλογιστεί το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα είτε επειδή η ονομαστική αύξηση που πήραν στο εισόδημά τους θα τους θέσει εκτός εισοδηματικών κριτηρίων του συγκεκριμένου επιδόματος.
Το παράδειγμα της Ιταλίας
Tι κάνουν οι υπόλοιπες χώρες και βελτιώνουν τις ετήσιες καθαρές αποδοχές των εργαζομένων όταν αυτοί αποκτούν παιδιά; Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ιταλίας, η οποία μάλιστα προ διετίας προχώρησε σε σχετική μεταρρύθμιση του πλαισίου. Ο Ιταλός που εισπράττει το 67% του μέσου εισοδήματος της χώρας του, έχει ετήσιες αποδοχές 22.440 ευρώ (αντί 15.769 ευρώ του Ελληνα) όντας εργένης χωρίς παιδιά. Καθαρά του μένουν 18.198 ευρώ και ο τελικός συντελεστής κρατήσεων είναι στο 38,4%, όταν για τον Ελληνα τα καθαρά είναι 12.639 ευρώ και ο συντελεστής στο 34,5%, δηλαδή χαμηλότερα συγκριτικά με τον Ιταλό. Αν μπουν και τα δύο παιδιά στην εξίσωση, οι αρχικές αποδοχές δεν αλλάζουν: 22.440 ευρώ για τον Ιταλό, 15.769 ευρώ για τον Ελληνα. Ομως, ο συντελεστής κρατήσεων του Ιταλού από τη στιγμή που μπαίνουν τα δύο παιδιά στη φορολογική δήλωση, περιορίζεται στο 23%, ενώ του Ελληνα πέφτει μεν αλλά στο 28,6%. Μείωση 15,4 μονάδων για τον Ιταλό και λιγότερο από 10 μονάδες για τον Ελληνα. Η εξήγηση είναι στην άμεση εισοδηματική ενίσχυση. Με τον τελευταίο νόμο της Ιταλίας, ο συγκεκριμένος εργαζόμενος λαμβάνει ως ετήσια οικονομική ενίσχυση για τα δύο παιδιά το ποσό των 4.540 ευρώ όταν στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσό είναι 1.008 ευρώ. Η δε έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα μεταφράζεται σε όφελος 2.514 ευρώ στην Ιταλία έναντι 694 ευρώ στην Ελλάδα. Η τελική σύγκριση είναι η εξής: Χωρίς παιδιά στην Ιταλία αν έχεις το 67% του μέσου μισθού μένεις με 18.198 ευρώ καθαρά και αν κάνεις δύο παιδιά ανεβαίνεις στα 22.738 ευρώ. Στην Ελλάδα, ως εργένης έχεις 12.639 ευρώ και με δύο παιδιά φτάνεις στα 13.770 ευρώ. Ή σε μηνιαία βάση, από τα 902 ευρώ, πας στα 983 ευρώ. Περίπου 81 ευρώ τον μήνα επιπλέον ενίσχυση για την ανατροφή δύο παιδιών όταν στην Ιταλία το αντίστοιχο ποσό είναι 325 ευρώ τον μήνα.
Θραύση τα καταναλωτικά – Με «άδειους» λογαριασμούς στην τράπεζα δανειζόμαστε ακόμα και 50.000 για SUV!
Οι καταθέσεις επιβραδύνονται, τα δάνεια μέσω εμπόρων αφορούν κυρίως αγορές αυτοκινήτων, τηλεοράσεων και κινητών.
Ενώ οι ροές στεγαστικών δανείων συνεχίζουν να μειώνονται, προβληματίζοντας τράπεζες και κυβέρνηση, τα νοικοκυριά στρέφονται στις τράπεζες αναζητώντας χρηματοδότηση για την κάλυψη των καταναλωτικών τους αναγκών. Σχεδόν το 85% των καταναλωτικών δανείων αφορά αγορά ΙΧ, ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών ειδών και οικιακών ειδών από μεγάλες αλυσίδες. Η μερίδα του λέοντος, το 40%, αφορά την αγορά αυτοκινήτου, όπως υβριδικά, ηλεκτρικά και SUV, αλλά και μοτοσικλετών μεγάλου κυβισμού.
Αγορά αυτοκινήτου. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, καταναλωτικά δάνεια δίνονται συχνότερα (ποσοστό περίπου 40%) για την αγορά αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας. Τα δάνεια για αγορά οχήματος κινούνται συνήθως μεταξύ 11.000 και 13.000 ευρώ, όμως σε ορισμένες τράπεζες η χρηματοδότηση μπορεί να φτάσει τα 30.000, ακόμα και τα 50.000 ευρώ. Πελάτες είναι κυρίως άνδρες, ηλικίας περίπου 40 ετών, που έχουν οικογένεια.
Μέσω εμπόρων και δόσεις. Ενα μεγάλο μέρος των χαρτοφυλακίων καταναλωτικών δανείων των τραπεζών αφορά τα δάνεια που δίνονται για την αγορά αγαθών μέσω συνεργαζόμενων εταιρειών και φτάνει ως και το 40% σε ορισμένες τράπεζες. Ο μέσος όρος της αγοράς κινείται γύρω στο 25% των εκταμιεύσεων και κυμαίνονται κατά μέσο όρο μεταξύ 700 και 800 ευρώ προκειμένου να καλύψουν άμεσες ανάγκες νοικοκυριών (π.χ. αγορά ηλεκτρικής συσκευής).
Γρήγορα δάνεια μέσω κινητού. Επιπλέον, ένα μικρότερο ποσοστό (περί το 20%) των καταναλωτικών δανείων αφορά τα «γρήγορα», διαδικτυακά δάνεια που ξεκινούν από τα 300 και φτάνουν ως και τα 5.000-6.000 ευρώ. Τα δάνεια που παρέχονται στους πελάτες διαδικτυακά γνωρίζουν σημαντική αύξηση κατά το τελευταίο διάστημα, με τον ρυθμό των νέων δανείων να μεγεθύνεται κατά 84% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 σε συγκεκριμένη τράπεζα.
Η συγκεκριμένη αγορά, γνωστή και ως «fast loans», μέσω κινητών τηλεφώνων ξεκίνησε το 2021, με ποσά από 300 έως 500 ευρώ και σήμερα έχει φτάσει τα 2.700 ευρώ κατά μέσο όρο.
Καταλυτική ήταν η είσοδος μιας συστημικής τράπεζας στην αγορά αυτή στα τέλη του 2022, η οποία δεν είχε μεγάλη έκθεση στην καταναλωτική πίστη (ποσά από 500 έως 5.000 ευρώ).
Ακριβά και χωρίς εξασφαλίσεις. Τα επιτόκια διαφέρουν από τράπεζα σε τράπεζα και διαμορφώνονται σε διαφορετικά επίπεδα ανάλογα με το προφίλ του δανειολήπτη. Αν υπάρχει εμπράγματη εξασφάλιση του δανείου (αποτελούν το μικρότερο μέρος των εκταμιεύσεων), τότε το επιτόκιο μπορεί να πέσει ακόμα χαμηλότερα (ως και 6,5%), ενώ για τα δάνεια χωρίς εξασφάλιση το επιτόκιο ανεβαίνει περίπου στο 15%. Επίσης, αν, για παράδειγμα, η εξόφληση του δανείου γίνεται μέσω του λογαριασμού μισθοδοσίας του πελάτη στην ίδια τράπεζα, το επιτόκιο διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα (10%-11%).
Τα στοιχεία. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται από την ετήσια έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για το 2023, όπου σημειώνεται ότι τα καταναλωτικά δάνεια συνιστούσαν περίπου το 50% της ακαθάριστης ροής νέων δανείων καθορισμένης διάρκειας προς τα νοικοκυριά. Συγκεκριμένα, η ακαθάριστη ροή καταναλωτικών δανείων αυξήθηκε κατά 2% το 2023 και ήταν μεγαλύτερη από αυτήν των στεγαστικών, καθώς ανήλθε σε περίπου 1,3 δισ. ευρώ, έναντι 1,2 δισ. για τα στεγαστικά.
Η εκταμίευση νέων καταναλωτικών δανείων κινείται ανοδικά, με 160 εκατ. να δίνονται τον Φεβρουάριο, εκ των οποίων τα 74 εκατ. αφορούν δάνεια με εξασφαλίσεις. Η αύξηση στις εκταμιεύσεις νέων δανείων σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 77%, ενώ τα «ανοιχτά» καταναλωτικά δάνεια προς νοικοκυριά υπολογίζονταν τον Μάρτιο σε 8,64 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4,6% σε σχέση με τον Μάρτιο του 2023.
Στεγαστικά δάνεια. Οπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, το πρόγραμμα «Σπίτι μου» κράτησε ζεστή τη στεγαστική πίστη, με αποτέλεσμα οι στόχοι των τραπεζών για το 2024 να προβλέπουν νέες χορηγήσεις ύψους 1,25-1,5 δισ. ευρώ, ταυτόχρονα με χαλάρωση των πιστωτικών κριτηρίων ως προς το ύψος της τραπεζικής χρηματοδότησης (θα φτάνει το 80%-90% από 63% σήμερα) και της δόσης προς το εισόδημα (θα φτάνει μέχρι το 40% με 50% έναντι 30%-33% σήμερα). Εξάλλου, ένας από τους λόγους που δεν υπάρχει ζήτηση για στεγαστικά δάνεια είναι η έλλειψη προσφοράς ακινήτων (τα κλειστά ακίνητα εκτιμώνται σε πάνω από 700.000, ενώ η έλλειψη νέων ακινήτων σε 230.000). Επίσης, το 80% των αγοραπωλησιών στην ελληνική κτηματαγορά γίνεται με μετρητά, κάτι που παραδοσιακά συνέβαινε.
Ομως, η αύξηση του αφορολογήτου στα 800.000 ευρώ στις γονικές παροχές και κληρονομιές σε χρήμα «μετέφερε» χρήμα και πλούτο στις νεότερες ηλικίες, με αποτέλεσμα να μην έχουν ανάγκη το στεγαστικό δάνειο. Τέλος, όπως έδειξε το πρόγραμμα «Σπίτι μου», υπάρχουν νέοι με εισοδήματα ή με μισθό που δικαιολογούν στεγαστικό δάνειο π.χ. 200.000 ευρώ, αλλά δεν έχουν προλάβει να δημιουργήσουν το απόθεμα για την ίδια συμμετοχή που με τα σημερινά κριτήρια, για το ίδιο δάνειο, κινείται κοντά στα 80.000 ευρώ τουλάχιστον. Η χαλάρωση των πιστωτικών κριτηρίων στα παραπάνω ποσοστά επιτρέπεται πλέον και από την πρόσφατη απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Επιτόκια. Τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων καταγράφουν ανοδική πορεία από το 2013, με το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο να φτάνει σε ιστορικό υψηλό το 2023, όταν διαμορφώθηκε στο 11,3%.
Ωστόσο, το μέσο επιτόκιο των νέων καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο μειώθηκε τον Φεβρουάριο σε 10,27% από 12,07% τον Ιανουάριο, δείχνοντας κάποια πρώτα σημάδια αποκλιμάκωσης, ο ρυθμός της οποίας αναμένεται να ενταθεί μετά τη μείωση των επιτοκίων βάσης της ΕΚΤ.
Από την άλλη, τα καταναλωτικά δάνεια αόριστης διάρκειας αυξήθηκαν ελαφρώς τον Φεβρουάριο στο 15,04% (από 15% τον Ιανουάριο).
Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες ανταγωνίζονται ως προς το κόστος του δανεισμού και τη διάρκεια αποπληρωμής των δανείων. Για παράδειγμα, κάποιες τράπεζες προσφέρουν προϊόντα με σταθερό επιτόκιο κάτω του 10% προσπαθώντας να κάνουν τα προϊόντα τους πιο ελκυστικά.
Οσον αφορά τη διάρκεια εξόφλησης των καταναλωτικών δανείων, αυτή υπολογίζεται κατά μέσο όρο μεταξύ τεσσάρων και εξίμισι ετών και διαφοροποιείται ανάλογα με τον όγκο του δανείου (όσο μεγαλύτερο το δάνειο, τόσο μεγαλύτερη και η διάρκεια αποπληρωμής του). Τέλος, ο μέσος όγκος των νέων εκταμιεύσεων καταναλωτικών δανείων διαφέρει από τράπεζα σε τράπεζα και κυμαίνεται από 5.800 έως και 11.500 ευρώ.
Ποιος είναι ο κλινικός ψυχολόγος Sam Tsemberis, το έργο του οποίου τον ενέταξε στην ετήσια λίστα του αµερικανικού περιοδικού «Time» µε τους 100 ανθρώπους µε τη µεγαλύτερη επιρροή παγκοσµίως για το 2024
Στις εικόνες της παιδικής του ηλικίας, στη Σκούρα Λακωνίας, όπου έµεινε έως τα επτά του, ενδεχοµένως να οφείλονται τα όσα τον κινητοποίησαν να ασχοληθεί µε τη στέγαση και την περίθαλψη αστέγων στη Νέα Υόρκη. Αυτό λέει στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ο Ελληνοκαναδός κοινοτικός-κλινικός ψυχολόγος Sam Tsemberis, του οποίου το έργο τον ενέταξε στην ετήσια λίστα του αµερικανικού περιοδικού «Time» µε τους 100 ανθρώπους µε τη µεγαλύτερη επιρροή παγκοσµίως για το 2024, και συγκεκριµένα στην ειδική κατηγορία των «πρωτοπόρων».
«Το να βλέπω ανθρώπους να ζουν στους δρόµους είναι κάτι που µε ενοχλεί πολύ και δεν µπορώ να το βγάλω από το µυαλό µου. ∆εν µπορώ να περνάω δίπλα από έναν άλλο άνθρωπο και να µην αναρωτιέµαι πώς µπορώ να τον βοηθήσω, πώς βρέθηκε σε αυτή την τροµερή κατάσταση…», δηλώνει στην «Κυριακάτικη Α» ο dr Tsemberis και διερωτάται: «Γιατί απλά περνάµε δίπλα από κάποιον και δεν αναζητούµε βοήθεια ωσότου να σιγουρευτούµε ότι βρίσκεται σε ασφαλές µέρος, έχει τραφεί και φροντιστεί;».
Sam Tsemberis: «Στη Σκούρα δεν βλέπαµε κανέναν στο δρόµο»
«∆εν είµαι σίγουρος τι µε ενέπνευσε» λέει ο Ελληνοκαναδός κοινοτικός-κλινικός ψυχολόγος. «Μεγάλωσα στη Σκούρα της Λακωνίας, ένα µικρό χωριό όπου αν προέκυπτε µια σοβαρή κατάσταση όλοι έµπαιναν µπροστά για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον και να τον φροντίσουν. Στη Σκούρα δεν βλέπαµε ποτέ κανέναν στο δρόµο, αλλά αν συνέβαινε, σταµατούσαµε και του ζητούσαµε να έρθει στο σπίτι µας µέχρι να του βρούµε ένα µέρος να µείνει», προσθέτει. «Είναι µια άποψη για τη ζωή που βασίζεται σε αυτές τις πρώιµες εµπειρίες και µια σταθερή πεποίθηση ότι η στέγαση, η υγειονοµική περίθαλψη και η εκπαίδευση είναι βασικά ανθρώπινα δικαιώµατα», καταλήγει.
Ποιος είναι ο κλινικός ψυχολόγος Sam Tsemberis
O Sam Tsemberis γεννήθηκε το 1949 στη Λακωνία, σε ηλικία επτά ετών µετακόµισε οικογενειακώς στο Μόντρεαλ και σταδιοδρόµησε στις ΗΠΑ. Το βαφτιστικό του όνοµα είναι Σωτήρης, που αργότερα µετετράπη σε Σαµ. Είναι µέλος του ερευνητικού και διδακτικού προσωπικού του Τµήµατος Ψυχιατρικής του Πανεπιστηµίου Columbia.
Πάνω απ’ όλα όµως είναι ιδρυτής και επικεφαλής, από το 1992, της µη κυβερνητικής οργάνωσης «Pathways to Housing», µιας οργάνωσης που πρωτοστάτησε στο να αλλάξει ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζονται οι άστεγοι µε ψυχικές παθήσεις και εξαρτήσεις στις ΗΠΑ. Το Housing First O dr Tsemberis ήρθε σε επαφή µε τους άστεγους της Νέας Υόρκης στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και µέσα από τη δουλειά του έµαθε για τους κοινωνικούς τους κανόνες και τις τακτικές επιβίωσής τους. Το 1992 λοιπόν έρχεται το πρόγραµµα Housing First (Πρώτα η Στέγαση), εστιάζοντας στην προσωποκεντρική φροντίδα.
«Αυτό ήταν το αντίθετο από αυτό που προσέφεραν άλλα προγράµµατα. Επέµεναν στη θεραπεία πριν από τη στέγαση», εξηγεί στην «Κυριακάτικη Α» ο κοινοτικός-κλινικός ψυχολόγος.
«Η προσέγγιση του Housing First βασίζεται στην πεποίθηση ότι η πιο αποτελεσµατική θεραπεία ή παρέµβαση πρέπει να περιλαµβάνει την ενεργό συµµετοχή του ατόµου που εξυπηρετείται. Στην περίπτωση των ανθρώπων που είναι άστεγοι και πάσχουν από εθισµό και ψυχική ασθένεια, το άτοµο θέλει ένα ασφαλές µέρος για να ζήσει πριν καν εξετάσει το ενδεχόµενο θεραπείας. Με αυτόν τον τρόπο σχεδιάσαµε το πρόγραµµα. Παρέχουµε πρώτα στέγαση, επειδή αυτό θέλει το άτοµο», προσθέτει.
«Η Ελλάδα δεν έχει πρόγραμμα κοινωνικής στέγασης»
Το µεγαλύτερο εµπόδιο για την επίλυση του προβλήµατος των αστέγων, όπως λέει ο dr Tsemberis, είναι η πολιτική βούληση. «Στις χώρες όπου η στέγαση αποτελεί βασικό ανθρώπινο δικαίωµα υπάρχουν περισσότερες κοινωνικές κατοικίες και η θεραπεία είναι διαθέσιµη µέσω των εθνικών προγραµµάτων υγείας», σηµειώνει.
«Η Ελλάδα δεν έχει πρόγραµµα κοινωνικής στέγασης, αλλά καλά θα κάνει να αρχίσει να επενδύει σε ένα τέτοιο πρόγραµµα. Το κόστος της έλλειψης στέγης, τόσο ψυχολογικό όσο και οικονοµικό, είναι πολύ υψηλό, ενώ η παροχή επιδοτούµενης στέγασης και υποστήριξης εξοικονοµεί χρήµατα και βελτιώνει αυτή την ποιότητα ζωής για όλους» προσθέτει.
«Η πατρίδα µού λείπει κάθε µέρα»
O dr Tsemberis ηγείται επίσης του Pathways Housing First Institute, το οποίο παρέχει εκπαίδευση και συµβουλευτική σε οργανισµούς, κυβερνήσεις και εκπαιδευτικά ιδρύµατα σε όλο τον κόσµο. Το έργο του για τους άστεγους έχει αναγνωριστεί, µεταξύ άλλων, από την Αµερικανική Ψυχολογική Εταιρεία και από την κυβέρνηση του Καναδά, ενώ σήµερα είναι ένα από τα πρόσωπα του «TIME 100».
«Πρόκειται για µεγάλη τιµή», λέει στην «Κυριακάτικη Α» για την τελευταία του διάκριση, προσθέτοντας ότι το πιο σηµαντικό είναι όµως το γεγονός ότι αναγνωρίζεται η αποτελεσµατικότητα του Housing First ως παγκόσµια λύση για την αντιµετώπιση της απουσίας στέγης.
«Ας ελπίσουµε ότι αυτό θα εµπνεύσει τους ανθρώπους σε άλλες χώρες να υιοθετήσουν αυτή την προσέγγιση για τον τερµατισµό της απουσίας στέγης», σηµειώνει. Ο Ελληνοκαναδός δεν παραλείπει να αναφερθεί και στην πατρίδα, την οποία επισκέπτεται πολλές φορές τον χρόνο.
«Οι γονείς µου επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1990 και από τότε που γεννήθηκαν τα παιδιά µου, πριν από περίπου 25 χρόνια, ερχόµαστε στην Ελλάδα κάθε καλοκαίρι και πλέον, πολλές φορές τον χρόνο. Η Ελλάδα µού λείπει κάθε µέρα», αναφέρει ο dr Tsemberis.
Η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον πόλεμο της Ουκρανίας και η προθυμία αρκετών χωρών να συνεχίσουν στην αποστολή στρατιωτικής βοήθειας, παράλληλα με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής ικανότητας, έχει τροφοδοτήσει μία έντονη συζήτηση σχετικά με τους πόρους αυτού εγχειρήματος.
Σε ανάλυσή του το Politico αποκαλύπτει ότι το ποσό για το οποίο γίνεται λόγος είναι της τάξης των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα μπορούσε να διατεθεί για στρατιωτικές επενδύσεις.
Αποκαλύπτει επίσης ότι η βασική ιδέα πίσω από αυτή τη συζήτηση είναι η μετατροπή του ESM, που κάποτε φτιάχτηκε για να διασώσει τις οικονομίες από την κρίση χρέους, να μετατραπεί σε ένα φορέα αυτού του είδους.
The EU’s €400 billion emergency bailout fund was created at the peak of the debt crisis.
But with nothing left to rescue, is it a silver bullet for European military investment?
«Το ταμείο έκτακτης διάσωσης της ΕΕ — που δημιουργήθηκε στην κορύφωση της κρίσης χρέους — θα μπορούσε να είναι η απάντηση στις αναζητήσεις των κυβερνήσεων: ένα έτοιμο ταμείο χρημάτων που θα μπορούσε να επενδύσει στην άμυνα» αναφέρει το περιοδικό και προσθέτει:
«Ισχυρά στελέχη του μπλοκ πιέζουν ώστε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), αξίας 422 δισεκατομμυρίων ευρώ, να προχωρήσει πέρα από τον αρχικό του ρόλο να διασώσει πνιγμένες οικονομίες, σύμφωνα με πέντε άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Αντίθετα, θα μπορούσε να αναλάβει το έργο της διανομής φθηνών δανείων για την αγορά όπλων, είπε ένας από αυτούς».
Το Politico δίνει όλο το παρασκήνιο σχετικά με τις διεργασίες, που συντελούνται αυτή την περίοδο με αιχμή το Ουκρανικό:
«Καθώς οι κυβερνήσεις βλέπουν όλο και περισσότερο την ανάγκη να βάλουν την ήπειρο σε πολεμική βάση, το σχέδιο θα προσφέρει μια διέξοδο για τους πολιτικούς της Ευρώπης που προσπαθούν απεγνωσμένα να βρουν μετρητά στο πίσω μέρος του καναπέ. Ξέρουν ότι πρέπει να πληρώσουν για αυτό. Απλά δεν θέλουν.
Άλλες επιλογές θα μπορούσαν να δουν τη στροφή του ESM για να απαντήσει ευρύτερα στην επιθετικότητα της Ρωσίας, είπαν τέσσερις από τους ανθρώπους, όπως με τη βοήθεια να πληρωθούν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας ή με την παροχή φθηνών δανείων σε χώρες όπως τα κράτη της Βαλτικής που μπορεί να βρουν το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται.
Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία – μια χώρα που έχει φιλοδοξίες ένταξης στην ΕΕ – τελειώνει για τρίτο χρόνο και η πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο κινδυνεύει να αφήσει εκτεθειμένη την Ευρώπη, καθώς απαιτεί από όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ να πετύχουν τον στόχο του 2% του ΑΕΠ, που δαπανάται για την άμυνα.
Ωστόσο, τα αυξανόμενα χρέη στις πιο ισχυρές πρωτεύουσες του μπλοκ, η ακατάστατη εσωτερική πολιτική και οι αυστηροί κανόνες δαπανών που επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιορίζουν την ικανότητα του μπλοκ να διαθέτει επιπλέον μετρητά.
Η ιδέα του ταμείου διάσωσης βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Αλλά θα μπορούσε δυνητικά να είναι πιο ευχάριστο για τις κυβερνήσεις από άλλες προτάσεις για χρηματοδότηση της άμυνας που δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει — συμπεριλαμβανομένης της εξεύρεσης χρημάτων στον υπάρχοντα προϋπολογισμό της ΕΕ, της χρήσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που πάγωσαν από την έναρξη του πολέμου ή της συλλογικής έκδοσης κοινού χρέους, γνωστά ως ευρωομόλογα.
Η Γαλλία και τα κράτη της Βαλτικής είναι πιθανό να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της υποστήριξης της ιδέας, λένε αξιωματούχοι. Αλλά άλλες πρωτεύουσες επιμένουν επί του παρόντος ότι ο ESM θα πρέπει να παραμείνει ένα ταμείο ασφάλειας για τις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση. Κατά την άποψή τους, δεν πρέπει να προσαρμοστεί στις μεταβαλλόμενες προτεραιότητες της ΕΕ.
Οι 20 υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα πρέπει να συμφωνήσουν σε οποιαδήποτε αλλαγή».
ο μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τι στιγμή για την υλοποίηση του Αρχύτας είναι πως το ελληνικό κράτος δεν έχει πάρει σοβαρά το πρότζεκτ. Δεν το καταλαβαίνουν.
Bayraktar: Οι Τούρκοι δίνουν μέρισμα 18 μισθών στους εργαζόμενους της BAYKAR που φτιάχνουν τα τουρκικά UAV στην Τουρκία ενώ οι Έλληνες εργαζόμενοι στην ΕΑΒ που κατασκευάζουν το Αρχύτας περνούν με τρεις και… εξήντα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του Αρχύτας είναι ένα και διαχρονικό. Ότι η ελληνική κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό δεν έχει πάρει στα σοβαρά το πρότζεκτ.
Ωραία τα λόγια, οι δηλώσεις και τα ηρωικά όμως η αλήθεια είναι τελείως διαφορετική.
Αδυνατούν να καταλάβουν ακόμα και οι επιτελείς ότι οι Έλληνες στην ΕΑΒ φτιάχνουν ένα κανονικό αεροσκάφος.
Το Αρχύτας θα είναι μοναδικό για την περιοχή όταν πετάξει. Οι όποιες καθυστερήσεις αφορούν στην υποχρηματοδότηση του προγράμματος.
Και ξέρετε πως πάνε αυτά ε; Μόλις κατάλαβαν οι ξένοι τι κάνουν οι Έλληνες στην ΕΑΒ, έγιναν περιζήτητοι.
Και να οι προτάσεις η μία μετά την άλλη. Και να η φυγή εργαζομένων για χώρες του εξωτερικού, όπου αντιλαμβάνονται πλήρως τις δυνατοτητές τους και τις πληρώνουν.
Την ίδια ώρα βέβαια, η τουρκική BAYKAR που κατασκευάζει τα Bayraktar δίνει μέρισμα 18 μισθών στους εργαζόμενούς της.
Παροχές σε είδος και κουπόνια: Γιατί οι επιχειρήσεις τα προτιμούν από τις αυξήσεις μισθών
Oι παροχές σε είδος αποτελούν την προσφορότερη λύση για τις επιχειρήσεις που αντιστέκονται στις μισθολογικές αυξήσεις λόγω των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών και της φορολογίας που ουσιαστικά εξανεμίζουν σε πολλές περιπτώσεις τις καθαρές αυξήσεις μισθών
o σωτήριον έτος 2009, πριν καταρρακωθεί η χώρα από τα μνημόνια, ο μέσος μισθός ανερχόταν σε 1500 ευρώ. Σήμερα ανέρχεται σε 1251, με στόχο, σύμφωνα με τις κυβερνητικές δεσμεύσεις, να φτάσει πάλι τα 1500 ευρώ το 2027, δηλαδή να επιστρέψει στα επίπεδα του 2009 μετά από 18 χρόνια.
Σημειωτέον ότι από εκείνη τη «χρυσή» εποχή μέχρι τώρα ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί σωρευτικά κατά 21%, εξανεμίζοντας τις όποιες αυξήσεις των μισθών.
Ο στόχος των 1500 ευρώ δεν είναι εύκολος καθώς οι 1,7 εκατ. μισθωτοί ( σε σύνολο 2.296.845) που αμείβονται με μισθό υψηλότερο από τον κατώτατο των 830 ευρώ έλαβαν το 2023 αυξήσεις που κυμαίνονται κατά μέσο όρο 4% – 5% , δηλαδή ελάχιστα πάνω από τον ετήσιο πληθωρισμό 3,5% .
Στην καθήλωση των μισθών συμβάλλει και η περιορισμένη επίδραση των συλλογικών συμβάσεων στους μισθούς καθώς από αυτές καλύπτεται μόνο το 30% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα. Οι ενεργές κλαδικές συμβάσεις είναι μόλις 18 τη στιγμή που πριν τα μνημόνια ανέρχονταν σε 55.
Ωστόσο σημαντικός παράγοντας είναι και το υψηλό μη μισθολογικό κόστος που εξανεμίζει τις όποιες αυξήσεις και οδηγεί τις επιχειρήσεις στη στρατηγική επιλογή των παροχών που είναι έως τα 300 ευρώ ετησίως αφορολόγητες.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα HR Trends της Randstad το ποσοστό της αύξησης των αποδοχών που δόθηκε το 2023 κυμαίνεται κατά μέσο όρο στο 4%, με το 65% των εργαζομένων να δηλώνει ότι οι μισθοί τους είναι στα ίδια επίπεδα με εκείνους που προσφέρουν οι ανταγωνίστριες εταιρείες, οπότε δεν έχουν κίνητρο να αναζητήσουν κάποια πιο καλοπληρωμένη θέση .
Εννέα στις δέκα επιχειρήσεις (92%) έδωσαν αυξήσεις μισθών σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων το 2023, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα αποδοχών και παροχών της KPMG, με το ποσοστό της αύξησης που δόθηκε να κυμαίνεται στο 4% κατά μέσο όρο. Οι κλάδοι με τις υψηλότερες αποδοχές στην Ελλάδα είναι ο τεχνολογικός και των πωλήσεων.
Παροχές των επιχειρήσεων
Σε ότι αφορά στο σκέλος των παροχών που προσφέρουν οι επιχειρήσεις στους υπαλλήλους τους, οι περισσότερες (το 60%) διαθέτουν ιδιωτικό πρόγραμμα συνταξιοδότησης για τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων, με το 83% των επιχειρήσεων να παρέχει τα συγκεκριμένα ιδιωτικά προγράμματα στους εργαζόμενους, αμέσως μετά την πρόσληψή τους.
Παροχές σε είδος είναι το κουπόνι σίτισης και καυσίμων, τα έξοδα για το κινητό τηλέφωνο, η παροχή εταιρικού αυτοκινήτου, τα ασφαλιστικά προγράμματα, η τηλεργασία καθώς και οι παροχές «ευεξίας και δεξιοτήτων».
Σύμφωνα με την έρευνα της Randstad, η εκπαίδευση αποτελεί την πιο δημοφιλή παροχή για τις επιχειρήσεις σε ποσοστό 78%, ενώ ακολουθεί η δυνατότητα εργασίας από το σπίτι ( 58%) , το ευέλικτο ωράριο εργασίας ( 41%) ακόμα και οι επιπλέον ημέρες άδειας (37%).
Οσον αφορά τις παροχές σε χρήμα τρεις στις τέσσερις επιχειρήσεις προσφέρουν κινητό τηλέφωνο και μπόνους απόδοσης, το 64% ιδιωτικά συμβόλαια υγείας, το 61% κουπόνια σίτισης και το 52% εταιρικό αυτοκίνητο.
Το κράτος κερδίζει περισσότερα από τον εργαζόμενο
Oι παροχές σε είδος αποτελούν την προσφορότερη λύση για τις επιχειρήσεις που αντιστέκονται στις μισθολογικές αυξήσεις λόγω των υψηλών ασφαλιστικών εισφορών και της φορολογίας που ουσιαστικά εξανεμίζουν σε πολλές περιπτώσεις τις καθαρές αυξήσεις.
Για παράδειγμα, αν μισθωτός των 2.000 ευρώ πάρει αύξηση 100 ευρώ , ο ίδιος θα πληρώνει 51 ευρώ σε κρατήσεις, ο εργοδότης 122 ευρώ και το κράτος θα κερδίζει 62 ευρώ, δηλαδή περισσότερα από τον εργαζόμενο.
Η Γαλλία θα πρέπει να περιορίσει τη χρήση των smartphones και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για τα παιδιά και τους εφήβους, ανακοίνωσε σήμερα μια επιτροπή ειδικών, την οποία προσέλαβε ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, εν μέσω της ολοένα και αυξανόμενης ανησυχίας για τον αρνητικό αντίκτυπό τους στο μυαλό των νέων.
Στα παιδιά ηλικίας κάτω των 11 ετών θα πρέπει να απαγορεύεται να έχουν κινητό τηλέφωνο, την ώρα που η χρήση των smartphone με πρόσβαση στο διαδίκτυο θα πρέπει να απαγορεύεται για οποιονδήποτε κάτω των 13 ετών, επισημαίνεται στην έκθεση.
Οι εφαρμογές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να απαγορεύονται για οποιονδήποτε κάτω των 15 ετών, προσθέτουν οι ειδικοί στην έκθεσή τους, και οι ανήλικοι άνω των 15 ετών θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μονάχα σε πλατφόρμες που θεωρούνται «ηθικές». Οι βουλευτές θα πρέπει να επιφορτιστούν με την απόφαση ποιες πλατφόρμες μπορούν να θεωρηθούν «ηθικές», επισημαίνεται.
Θέλοντας να δώσει ώθηση στα ποσοστά δημοτικότητάς του, που ολοένα και φθίνουν, ο Μακρόν δεσμεύτηκε τον Ιανουάριο να ετοιμάσει αυστηρότερη νομοθεσία για να περιορίσει τον χρόνο των παιδιών μπροστά από τις οθόνες και τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι προσπάθειές του αντανακλούν την ολοένα και μεγαλύτερη ανησυχία που επικρατεί διεθνώς μεταξύ γονέων, ψυχολόγων και όσων χαράσσουν πολιτική ότι οι νέες τεχνολογίες ενδέχεται να προκαλούν μεγαλύτερη βλάβη παρά οφέλη στο μυαλό των νέων.
Πέρυσι, ο ομοσπονδιακός αρχίατρος στις ΗΠΑ είπε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να βλάψουν βαθιά την ψυχική υγεία των νέων ανθρώπων και κάλεσε τις τεχνολογικές εταιρείες να προστατεύσουν τα παιδιά, που βρίσκονται σε κρίσιμα στάδια της ανάπτυξης του εγκεφάλου.
Το πάνελ, επικεφαλής του οποίου είναι η νευρολόγος Σερβάν Μουτόν και ο καθηγητής ψυχιατρικής Αμίν Μπενιαμινά και στο οποίο συμμετέχουν επίσης ειδικοί στην εκπαίδευση, το δίκαιο και την τεχνολογία, παρέδωσε σήμερα τα ευρήματά του στον Μακρόν.
Προς το παρόν δεν έχει οριστεί χρονοδιάγραμμα για την κατάρτιση ενός νέου νομοσχεδίου και δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό ο πρόεδρος Μακρόν θα ακολουθήσει τις συστάσεις των ειδικών.
Η ομάδα των ειδικών επισημαίνει ότι οποιαδήποτε μελλοντική ενέργεια θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αυστηροποίηση των κανονισμών για τις τεχνολογικές εταιρείες.
«Αυτές ευθύνονται κατά κύριο λόγο», υπογράμμισε η Μουτόν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Η έκθεση καταδεικνύει επίσης ότι η υπερβολική χρήση μιας ηλεκτρικής συσκευής έχει αντίκτυπο στον ύπνο των παιδιών και αποτελεί παράγοντα που οδηγεί στην παιδική παχυσαρκία, την ώρα που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να αυξήσουν τους κινδύνους του άγχους και της κατάθλιψης.
Για άλλη μια φορά, οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας ήταν εκείνοι που έβαλαν την «υπογραφή» τους για να περάσει ένα αντιλαϊκό νομοσχέδιο, το οποίο μεταξύ άλλων αναθέτει τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας σε ανώνυμη εταιρεία.
Έτσι, επί της Αρχής, το ν/σ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής (στους τομείς: α) της διαχείρισης υδάτων, β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών, γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής, δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης, ε) της ενεργειακής ασφάλειας» και οι τρεις υπουργικές τροπολογίες), έλαβε 159 ψήφους «υπέρ», έναντι 136 «κατά», 1 «παρών» κατόπιν ονομαστικής ψηφοφορίας, που ζήτησαν ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ΚΚΕ. Ψήφισαν συνολικά 296 βουλευτές.
Τέθηκαν επίσης σε ονοματική ψηφοφορία τα άρθρα από 3 έως 13 του νομοσχεδίου, τα οποία αφορούν την σύσταση και λειτουργία του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας ΑΕ. Ειδικότερα, σε σύνολο 199 ψηφισάντων βουλευτών, τα άρθρα ψηφίστηκαν ως εξής:
Το άρθρο 20, για τα υβριδικά συνεργατικά σχήματα για την διαχείριση δασών ψηφίσθηκε με 159 ψήφους υπέρ και 140 κατά.
Το άρθρο 23, με βάση το οποίο έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην διαδικασία ανάθεσης της υλοτόμησης της διαχείρισης και εκμετάλλευσης δημόσιων δασών ψηφίσθηκε με 159 ψήφους υπέρ και 140 κατά.
Το άρθρο 24, σχετικά με τις διαδικασίες εκμετάλλευσης της δασικής βιομάζας, ψηφίστηκε με 159 ψήφους και 140 κατά.
Το άρθρο 27, το οποίο προβλέπει την επιδότηση των αναδόχων και τα δικαιώματα ρύπων στα υβριδικά σχήματα ψηφίστηκε με 159 θετικές ψήφους έναντι 140 αρνητικών ψήφων.
Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής συζήτησης, η κυβέρνηση δέχθηκε το σφυροκόπημα σύσσωμης της αντιπολίτευσης για το νομοσχέδιο, με τους πολιτικούς αρχηγούς να προειδοποιούν σε οξύτατους τόνους για την «κερκόπορτα» που με το συγκεκριμένο πιλοτικό μοντέλο ανοίγει η κυβέρνηση, υλοποιώντας με ταχύτατους ρυθμούς τη σκληρή ατζέντα των ιδιωτικοποιήσεων ακόμη και στην παροχή της ύδρευσης.
Εάν είχαν επενδύσει τα κεφάλαιά τους στα δύο αμοιβαία του ΙΚΑ το 2002 θα είχαν επιτύχει απόδοση 102% – Η παθητική διαχείριση των αποθεματικών του ασφαλιστικού συστήματος έχει οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες
Κέρδη» που θα μπορούσαν να ξεπεράσουν ακόμη και τη μέση κρατική χρηματοδότηση για την πληρωμή των συντάξεων για έναν ολόκληρο χρόνο και να αγγίξουν τα 18,5 δισ. ευρώ, θα μπορούσαν να επιτύχουν τα ασφαλιστικά ταμεία και ο διάδοχός τους, ΕΦΚΑ, εάν επένδυαν το σύνολο των κεφαλαίων τους, το 2002, στα δύο αμοιβαία κεφάλαια της ΑΕΔΑΚ του ΙΚΑ.
Το τεράστιο έλλειμμα στην αποτελεσματική, επαγγελματική διαχείριση, παρότι το θεσμικό πλαίσιο υπήρχε, έστω και με καθυστέρηση, καταγράφει στο βιβλίο του «Το Οικοσύστημα της Επαγγελματικής Ασφάλισης στην Ελλάδα» ο οικονομολόγος, διδάκτωρ του ΕΚΠΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) και του ΤΕΑ του υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ) Χρήστος Νούνης. Απαντώντας στο υποθετικό σενάριο «Τι θα συνέβαινε εάν το σύνολο των κεφαλαίων των Ταμείων του 2002 επενδυόταν μέσω της ΑΕΔΑΚ των Ασφαλιστικών Οργανισμών και δη στα δύο αμοιβαία κεφάλαια Ομολογιακό Εσωτερικού και Μεικτό Εσωτερικού», καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα Ταμεία «έχασαν» υπεραξίες 18,6 δισ. ευρώ και μαζί έχασαν έδαφος που δεν μπορεί να καλυφθεί πλήρως, καθώς ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω για να διορθωθούν τα σφάλματα, οι κακές πρακτικές, η διαχρονική αδράνεια και η ανορθολογική στρατηγική διαχείρισης των διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων. Μπορούν όμως, επισημαίνει ο κ. Νούνης, τα διδάγματα του παρελθόντος να αποτελέσουν οδηγό για τον εντοπισμό των βέλτιστων πρακτικών και την αποφυγή καταστροφικών επιλογών.
Οπως αναλύεται στο βιβλίο, τα δύο Αμοιβαία Κεφάλαια που διαχειριζόταν η ΑΕΔΑΚ του ΙΚΑ, το Ομολογιακό Εσωτερικού και το Μεικτό Εσωτερικού, για όλη την περίοδο των τελευταίων 21 ετών, και δη από το 2002 έως και 31/12/2023 κατέγραψαν σωρευτικές αποδόσεις της τάξης του 102%. Συγκεκριμένα, το Ομολογιακό Α/Κ για την περίοδο 2002-2023 είχε απόδοση 8,2%, αυξάνοντας τα αρχικά επενδεδυμένα κεφάλαια των 338 εκατ. ευρώ σε 366 εκατ. ευρώ, παρά τη σημαντική αρνητική επίδραση του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους το 2012. Αντίστοιχα, το Μεικτό Α/Κ πέτυχε αξιοσημείωτη υπερβάλλουσα απόδοση της τάξης του 180%, αυξάνοντας τα αρχικά του κεφάλαια, από 405 εκατ. ευρώ το 2002, σε 960 εκατ. ευρώ το 2023. Ετσι, συνολικά, τα δύο Αμοιβαία Κεφάλαια διπλασίασαν την ονομαστική αξία του χαρτοφυλακίου τους, από τα 743 εκατ. ευρώ σε 1,5 δισ. ευρώ, πετυχαίνοντας μεσοσταθμική ετήσια απόδοση της τάξης του 4,36%.
Η υπεραξία υπερβαίνει τη μέση ετήσια κρατική επιχορήγηση ύψους 15,68 δισ. για τις συντάξεις το διάστημα 2009-2022.
Με δεδομένο ότι η περιουσία των φορέων κοινωνικής ασφάλισης το 2002 προσέγγισε το 11,2% του ελληνικού ΑΕΠ –σύμφωνα με τα στοιχεία του κοινωνικού προϋπολογισμού– τα αποθεματικά τους σε ονομαστικές τιμές άγγιζαν τα 18,10 δισ. ευρώ (με το ελληνικό ΑΕΠ να εκτιμάται στα 162,08 δισ. ευρώ). Στο υποθετικό λοιπόν ερώτημα τι θα γινόταν εάν το σύνολό τους τοποθετούνταν και επενδύονταν στο χαρτοφυλάκιο της ΑΕΔΑΚ των ασφαλιστικών οργανισμών, για 21 χρόνια, θα κατέγραφαν σωρευτική απόδοση 102%. Ετσι, στο τέλος του 2023 το κεφάλαιο του ΕΦΚΑ που είναι ο καθολικός διάδοχος των ασφαλιστικών ταμείων, θα ήταν 36,56 δισ. ευρώ και θα κατέγραφε υπεραξία ύψους 18,46 δισ. ευρώ. Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Νούνη, η υπεραξία αυτή υπερβαίνει και τη μέση ετήσια κρατική επιχορήγηση ύψους 15,68 δισ. ευρώ που καταβλήθηκε από τον κρατικό προϋπολογισμό για την παροχή συντάξεων κατά την περίοδο 2009-2022. Μάλιστα, ο συγγραφέας επισημαίνει με έμφαση πως κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου, η πραγματοποιηθείσα επενδυτική απόδοση του χαρτοφυλακίου της ΑΕΔΑΚ του ΙΚΑ ενσωματώνει τη σοβαρή αρνητική επίδραση από το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, την απομείωση των ελληνικών ομολόγων και τη σημαντική πτώση της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Ο κ. Νούνης ξεκαθαρίζει επίσης ότι το αποτέλεσμα δεν είναι πλήρως αντιπροσωπευτικό, εντούτοις παραμένει ενδεικτικό του μακροχρόνιου οφέλους που θα προέκυπτε από τη δυνητική καθολική εφαρμογή του συστήματος της κεφαλαιοποίησης στην ενεργό διαχείριση του συνόλου των αποθεματικών των Ταμείων, και όχι μόνο του 23% των περιουσιακών τους στοιχείων σε κινητές αξίες και ακίνητα, βάσει του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
Εάν μάλιστα, η αφετηρία των επενδύσεων ήταν το 2011 και όχι το 2002, τότε τα 31 δισ. ευρώ αποθεματικά του ΙΚΑ θα μπορούσαν ακόμη και να τριπλασιαστούν, εάν επενδύονταν μέσω της ΑΕΔΑΚ του, φθάνοντας τα 102 δισ. ευρώ και επιτυγχάνοντας αποδόσεις της τάξης του +330%. Καθώς μάλιστα υπάρχει και η ΕΔΕΚΤ ΑΕΠΕΥ των ταμείων, στο σενάριο τα 31 δισ. ευρώ να επενδύονταν μέσω αυτής, στο διεθνές χαρτοφυλάκιό της, η σωρευτική απόδοση για την περίοδο 2011-2021 θα ήταν της τάξης του 112% (όσο και η επενδυτική επίδοση των υπό διαχείριση κεφαλαίων της ΕΔΕΚΤ) και το κεφάλαιο θα έφτανε τα 65,8 δισ. ευρώ.
Δολοφονία ο θάνατος οπλίτη στην Ορεστιάδα – Τι ψάχνουν οι γονείς του
Για τον Γολγοθά που ανεβαίνουν εδώ και εννέα χρόνια, μίλησαν οι γονείς του οπλίτη Αλέξανδρου Σαρτζή, στην εκπομπή της Αγγελικης Νικολούλη το βράδυ της Παρασκευής.
«Ο γιος μας δολοφονήθηκε μέρα μεσημέρι, ενώ υπηρετούσε σκοπός στην είσοδο του στρατοπέδου. Ο εισαγγελέας αποφάνθηκε πως πρόκειται για δολοφονία εκ προθέσεως και ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά παντός υπευθύνου. Αυτή η δίωξη ισχύει και σήμερα. Έγιναν διαφορετικές ΕΔΕ. Η τελευταία αγνοεί τελείως την εισαγγελική απόφαση και αναφέρει ότι ο γιος μας αυτοκτόνησε προκαλώντας πάλι μεγάλο πόνο και αναστάτωση. Πρόκειται για ένα νομικό σκάνδαλο, γιατί ένας αξιωματικός του στρατού, ανεξαρτήτως βαθμού, μπορεί να αγνοεί μια απόφαση της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης», τόνισε με δάκρυα στα μάτια η κ. Μόνικα Σαρτζή.
«Για ποιον λόγο δολοφονήθηκε; Ήταν ένας πολύ ευχάριστος άνθρωπος. Ίσως ο Αλέξης να ήταν λίγο πιο απόμακρος, λόγω διαφοράς ηλικίας με τους άλλους στρατιώτες. Ήταν μορφωμένος, είχε ίσως άλλα ενδιαφέροντα. Μας λείπει κάθε μέρα, δυστυχώς. Η αδερφή του, τον μεγάλωσε μαζί μας επειδή ήταν επτά χρόνια μεγαλύτερη. Της στοίχισε πολύ ο θάνατος του. Είναι κι ένας λόγος που δεν κάνει παιδιά. Δεν το έχει ξεπεράσει, δεν έχει κλάψει ποτέ για τον αδερφό της. Για μας είναι σκοπός ζωής, δεν θα σταματήσουμε ποτέ. Και έχουμε και σκοπό να πάμε στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Γιατί κάποτε πρέπει να βρούμε το δίκιο μας. Κάποτε πρέπει να δικαιωθεί και το παιδί μας».
Ο πατέρας του, Αναστάσιος Σαρτζής, τόνισε: «Υπάρχουν επτά άτομα, τα οποία θεωρώ εγώ ότι γνωρίζουν τι έχει γίνει και γνωρίζουν και ποιος είναι αυτός που το έχει κάνει. Στα επτά άτομα περιλαμβάνεται και ο δολοφόνος ή οι δολοφόνοι».
Η αναπαράσταση του τεχνικού συμβούλου που έδειξε τη δολοφονία
Η εξονυχιστική έρευνα του τεχνικού συμβούλου της οικογένειας του οπλίτη Αλέξανδρου Σαρτζή και ειδικού πραγματογνώμονα σε θέματα βαλλιστικής Γιώργου Ραυτογιάννη, ήταν εκείνη που συνέβαλε καθοριστικά ώστε η στρατιωτική Δικαιοσύνη να χαρακτηρίσει δολοφονία το θάνατο του.
Μιλώντας στο «Τούνελ», ανέφερε πως ο στρατιωτικός εισαγγελέας άσκησε ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση κατά παντός υπευθύνου αφού έλαβε γνώση των στοιχείων της αναπαράστασης που έκανε ο ίδιος και δίνει απαντήσεις για το τι πραγματικά συνέβη το μεσημέρι της 9ης Αυγούστου του 2015 στο στρατόπεδο «Μυλωνάς», στο Βάλτο Ορεστιάδας.
«Στην αναπαράσταση που κάναμε εμείς όχι βάσει εκτιμήσεων, αλλά βάσει ευρημάτων, προέκυψαν μεταξύ άλλων, τα εξής: Ο μόνος τρόπος για να βρέθηκε το θύμα σε αυτή τη στάση, είναι το όπλο να διεκδικήθηκε από κάποιον άλλο και να το τράβηξε από το κάτω μέρος. Το θύμα που το κρατούσε, το τράβηξε κι εκείνο προς την πλευρά του. Στη συνέχεια όταν αποσπάστηκε ο αορτήρας, στην προσπάθεια να συγκρατηθεί το όπλο, ήρθε μοιραία σε μια θέση που ήταν πολύ εύκολο να πυροδοτήσει. Το όπλο τοποθετήθηκε στο σημείο γιατί από μόνο του δεν θα μπορούσε να είχε βρεθεί εκεί».
Ο τεχνικός σύμβουλος κάνει λόγο για κενά, ελλιπή στοιχεία και εγκληματικές παραλείψεις. «Εκείνο που μου προξενεί μεγάλη εντύπωση είναι το γεγονός πως πουθενά δεν υπάρχει το εντύπωμα της βολίδας. Απουσιάζει ο επίμαχος κάλυκας που φαίνεται να πυροδότησε και να προκάλεσε το θάνατο του στρατιώτη. Αν το είχαμε και αυτό το στοιχείο θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε πολλά συμπεράσματα. Δεν μπορεί να φωτογραφήθηκαν όλα τα πειστήρια εκτός από τον κάλυκα. Επιπλέον, στο δεξί του χέρι, που φαίνεται να πυροδότησε, δεν είχε κατάλοιπα πυρίτιδας. Δε γίνεται να έχει πυροδοτήσει με το αριστερό χέρι γιατί αφενός ήταν δεξιόχειρας και αφετέρου είχε τυλιγμένο σε αυτό τον αορτήρα του όπλου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ραυτογιάννης.
«Η στρατιωτική δικαιοσύνη είδε την ανθρωποκτονία που αρνείται να δεχτεί το ΓΕΣ»
Για νομικό σκάνδαλο αλλά και για απαράδεκτη συμπεριφορά απέναντι στην οικογένεια του νεκρού οπλίτη, Αλέξανδρου Σαρτζή, κάνει λόγο ο δικηγόρος που έχει αναλάβει την υπόθεση του.
Ο κ. Λιούρδης τόνισε στο «Φως στο Τούνελ» τα εξής: «Δυστυχώς τότε οι στρατιωτικές αρχές θεώρησαν το περιστατικό ως αυτοκτονία. Η εγκληματική αμέλεια του συνταγματάρχη που ανέλαβε την διενέργεια της προανάκρισης σε συνδυασμό με τα πορίσματα μιας πλημμελούς ΕΔΕ, οδήγησαν τον στρατιωτικό εισαγγελέα, να θέσει αρχικά την υπόθεση στο αρχείο. Με τα στοιχεία που προσκομίσαμε ο στρατιωτικός εισαγγελέας την ανέσυρε, διέταξε προανάκριση για να αποφανθεί ότι πρόκειται για δολοφονία. Το ίδιο έδειξε και η νέα ΕΔΕ του στρατού. Στη συνέχεια όμως μια άλλη ΕΔΕ του Γ.Ε.Σ. μίλησε για αυτοκτονία».
Ο κ. Λιούρδης έκανε λόγο για σοβαρές παραλείψεις που οδήγησαν τελικά την υπόθεση στο αρχείο αγνώστων δραστών. «Η στρατιωτική δικαιοσύνη έως τώρα έχει κάνει απόλυτα το καθήκον της. Οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι αυτές και συγκεκριμένα τα στελέχη τους, τα οποία για λόγους που πραγματικά δεν μπορούμε να κατανοήσουμε, επιμένουν στην εκδοχή της αυτοκτονίας, αμφισβητώντας την ίδια την δικαιοσύνη».
«Ο στρατός κρύβει την αλήθεια»
Εννέα χρόνια μετά τη «δολοφονία» του γιου της, η μητέρα του Αλέξανδρου Σαρτζή δεν έχει σταματήσει να ψάχνει την αλήθεια για να δικαιωθεί η μνήμη του παιδιού της.
«Αναρωτιέμαι, σε τι χώρα ζούμε. Ο στρατός εξαφανίζει στοιχεία, συγκαλύπτει, το μόνο που κάνει είναι να μην βγαίνει ποτέ η αλήθεια στο φως. Αυτό που είναι τραγικό είναι πως η ηγεσία του στρατού, γνωρίζει την εισαγγελική απόφαση, που μιλά για τη δολοφονία του γιου μου στο στρατόπεδο και δεν κάνει τίποτα. Δολοφονείται το παιδί σου και είναι η δική σου προσωπική υπόθεση».
Ο πατέρας του Αλέξανδρου Σαρτζή τονίζει: «Όλοι το γνωρίζουν ότι ο Αλέξανδρος δολοφονήθηκε, αλλά κανείς δεν κάνει τίποτα. Δεν θα μείνουμε με δεμένα χέρια. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βρούμε την άκρη». Ζητά να δικαιωθεί η μνήμη του παιδιού του και να δοθεί επιτέλους φως στην δολοφονία του.
Νέα στοιχεία για το νεκρό στρατιώτη στη Ρω – Μαρτυρίες που σοκάρουν: «Αν πάθω κάτι, να ξέρετε…»
Το θρίλερ με τον θάνατο του νεαρού φαντάρου συνεχίζεται…
Κοντά έξι χρόνια από τον περίεργο θάνατo του Μανώλη Τσικνάκη, το πρωινό της Τετάρτης 27 Ιουνίου 2018, το «Φως στο Τούνελ» παρουσίασε μια σειρά από σημαντικές μαρτυρίες και αποκάλυψε άγνωστες πτυχές των όσων διαδραματίστηκαν.
Φαντάροι που έκαναν την θητεία τους στη Ρω την περίοδο που σκοτώθηκε ο Μανώλης, οργανώθηκαν σε ομάδα με κοινό αγώνα μετά την πρώτη προβολή της υπόθεσης στο «Τούνελ», για να αποκαλυφθεί η αλήθεια.
«Τον αυτοκτόνησαν τον Μανώλη…»
Αίσθηση προκάλεσε η μαρτυρία στην εκπομπή ενός στρατιώτη από αυτή την ομάδα, που γνώριζε πρόσωπα και πράγματα. Ήταν αυτός που κάλεσαν οι στρατιωτικοί με το φορείο στο σημείο που βρέθηκε νεκρός ο άτυχος Μανώλης.
Η μαρτυρία του Βασίλη Πασαλάρη ήταν συγκλονιστική και καθήλωσε τους τηλεθεατές.
«Φοβάμαι. Μόνο ένας βλάκας δε θα φοβόταν. Φοβάμαι για τη ζωή μου. Ο εχθρός είναι μεγάλος δεν είναι ένα μόνο άτομο. Φοβάμαι και εγώ και η οικογένειά μου. Το να ζεις, όμως, χωρίς αξιοπρέπεια είναι μεγαλύτερος φόβος. Έχουμε μαζευτεί δώδεκα φαντάροι που ήμασταν τότε στη Ρω για να πούμε την αλήθεια. Εγώ πήγα και είδα τον Μανώλη νεκρό. Κανείς δε με ρώτησε πως τον βρήκα. Ήταν παγωμένος και είχε αρχίσει η σήψη, κάτι που διαπίστωσε η γιατρός του Στρατού και η τεχνική σύμβουλος, ιατροδικαστής της οικογένειας. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι είχε πυροβοληθεί νωρίτερα από τις 08:30 που είπαν επίσημα» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Πήγαν κάποιοι στρατιώτες στο σημείο γιατί έτσι τους είπαν και το καθάρισαν πριν γίνει έρευνα. Κανονική μπουγάδα έκαναν και όποιος κατάλαβε – κατάλαβε. Έχω πάει σε ψυχολόγους για να βγάλω από το μυαλό μου αυτό που είδα. Ξέρω πολύ καλά τι είδα! Ο Μανώλης δεν αυτοκτόνησε. Τον Μανώλη τον αυτοκτόνησαν» πρόσθεσε ο Βασίλης Πασαλάρης ο οποίος στη συνέχεια παρέθεσε και άλλα στοιχεία.
Υποστήριξε πως τα στελέχη του Στρατού ενώ τους είχαν τρελάνει στους συναγερμούς όλο το διάστημα πριν, άκουσαν τον πυροβολισμό και δε σήμαναν συναγερμό για να διαπιστώσουν τι είχε συμβεί.
Ανέφερε, επίσης, ότι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο απουσίαζε την ώρα του πυροβολισμού.
Στο τέλος της τηλεφωνικής του παρέμβασης ο Βασίλης άφησε τους πάντες άναυδους όταν είπε: «Αξιοπρέπεια μόνο και όλα θα πάνε καλά. Είμαι αισιόδοξος. Πριν κλείσω, γιατί έφαγα πολύ από το χρόνο σας, κάτι τελευταίο: Δεν έχω σκοπό να βλάψω τον εαυτό μου, δεν έχω σκοπό να αυτοκτονήσω, δεν οδηγώ υπό την επήρεια αλκοόλ, δεν κάνω χρήση ναρκωτικών ουσιών. Όποιος βλάψει εμένα ή την οικογένειά μου, να ξέρουν όλοι που είναι ο υπεύθυνος. Αυτό ήθελα να πω. Να είστε καλά»!
Η Αγγελική Νικολούλη τον ευχαρίστησε και του τόνισε πως δεν έχει να φοβηθεί τίποτα!
Σε σύνδεση μέσω Skype με την εκπομπή από το Ηράκλειο Κρήτης, η Μαρία Μανουκάκη και η Αγγελική Τσικνάκη, μητέρα και αδελφή αντίστοιχα του θύματος, έδωσαν τις εξελίξεις στην υπόθεση.
«Να ευχαριστήσω για ακόμη μία φορά την εκπομπή σας που έχει μεγάλη δύναμη και μας βοηθάει. Ψάχνουμε να βρούμε ποιος το έχει κάνει, γιατί αυτός είναι εκεί έξω και ζει κανονικά τη ζωή του», είπε εμφανώς συγκινημένη η τραγική μάνα.
Η αδελφή του αναφέρθηκε στη συνάντηση με φαντάρο που είχε και υποστήριζε πως ο Μανώλης πυροβολήθηκε στις 6:40 και όχι την ώρα που ανακοίνωσε επίσημα ο Στρατός.
Όπως αναφέρει το anikolouli.gr, τόνισαν πως η οικογένεια προχωρά σε μήνυση για ανθρωποκτονία κατ’ αγνώστων και κατά παντός υπευθύνου και ζήτησαν για μια ακόμη φορά ο φάκελος με την ένδειξη αυτοκτονία να ανασυρθεί από το Αρχείο του ΓΕΣ και να ερευνηθεί ως ανθρωποκτονία.
Νήσος Ρω: Καθάρισαν με εντολή το χώρο πριν φτάσει η γιατρός…
Στρατιώτης που υπηρετούσε μαζί με τον νεαρό φαντάρο Μανώλη Τσικνάκη, ήρθε σε επαφή με το «Τούνελ» και υποστήριξε και αυτός πως ο τόπος που βρέθηκε, καθαρίστηκε.
«Έμαθα ότι κάποιοι στρατιώτες στην ουσία καθαρίσανε με εντολή το μέρος που σκοτώθηκε το παιδί πριν φτάσει η γιατρός. Αυτός που ήταν μαζί με τον Τσικνάκη στη σκοπιά, για δυο-τρεις μέρες δεν τον άφηναν να κυκλοφορεί, εκτός αν είχε δίπλα του στελέχη. Δεν τον βλέπαμε καν στο στρατόπεδο. Τον ρώτησα αλλά δεν έλεγε λεπτομέρειες, δεν μίλαγε. Εγώ λέει άκουσα έναν πυροβολισμό, πήγα και είδα τον Μανώλη σε αυτήν την κατάσταση, μόνο αυτό μου είπε. Δεν έλεγε τίποτα άλλο».
Ο στρατιώτης μιλά και για όσα άκουσε σχετικά με το όπλο που βλήθηκε ο Μανώλης Τσικνάκης εκείνο το πρωινό.
«Με G3 θα είχε γίνει κομμάτια όλο το κεφάλι του, με αυτά που μας έλεγαν αυτοί. Ανοίγει όλο . Δηλαδή αν σε βαρέσει από την απόσταση που βλήθηκε ο Μανώλης, θα σου είχε φύγει όλο το κεφάλι. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά τα όπλα που είχαμε εμείς, τα πιο πολλά δεν βαράγανε κιόλας. Διότι ήταν στραβά και πολλές φορές δεν οπλίζανε. Πηγαίναμε για βολές, βαράγαμε και 3 στα 5 ή 2 στα 5 δεν οπλίζανε. Ειδικά αυτά που ήταν πάνω στη βραχονησίδα ήταν μέσα στη σκουριά».
«Άκουσα το μπαμ δυο ώρες νωρίτερα…»
Με τον φαντάρο που άλλαξε στη σκοπιά ο στρατιώτης Μανώλης Τσικνάκης, επικοινώνησε το «Τούνελ». Αρχικά υποστήριξε πως άκουσε νωρίτερα τον πυροβολισμό, αλλά στη συνέχεια τα πήρε όλα πίσω.
«Θα σας πω κάτι που θεωρώ σημαντικό. Αμέσως μετά την αλλαγή που έκανα στη σκοπιά με τον Μανώλη, γύρισα στο φυλάκιο, μια απόσταση μερικών λεπτών. Ξάπλωσα λίγο για να ξεκουραστώ πριν την πρωινή αναφορά. Έξι και τριάντα επτά ακούστηκε ένα δυνατό «μπαμ». Δεν μιλάμε για τις οκτώ και τριάντα που λένε..»
Σε ερώτηση της δημοσιογράφου σχετικά με την ώρα απαντά:
«Είμαι απόλυτα σίγουρος για την ώρα. Όταν μάζευα το όπλο, είδα πως απέναντι υπήρχαν ακταιωροί από την πλευρά της Τουρκίας, που ήταν κοντά στο νησί, με όριο τα σύνορα. Ήταν πάνω από τρία πλοία, γιατί πιθανότατα να είχαν και εκείνοι ακούσει τον ήχο. Στην αρχή φοβηθήκαμε… Ακούσαμε το «μπαμ», είδαμε και τα πλοία και νομίζαμε πως κάτι έχει γίνει».
Τα πήρε όλα πίσω…
Στέλνοντας στην πορεία μέιλ στο «Τούνελ», πήρε πίσω την αρχική του μαρτυρία.
«Σας ανέφερα πως ξύπνησα από πυροβολισμό στις 06:37. Ωστόσο, μετά από συζητήσεις με αρκετούς από τους τότε φαντάρους καθώς και με το τότε ζευγάρι μου στη σκοπιά, κατάλαβα ότι η ώρα αυτή μπορεί να μην ήταν ακριβής. Δεν επιθυμώ να ληφθεί υπόψη η συγκεκριμένη χρονική αναφορά, καθώς υπάρχει πιθανότητα να είναι εσφαλμένη και δεν επιθυμώ καμία παρανόηση εξαιτίας αυτού. Επιβεβαιώνω ότι πράγματι ξύπνησα από πυροβολισμό και ότι η ώρα ήταν μετά τις 06:00 (περίπου) και ότι ο Μανώλης Τσικνάκης και ο φαντάρος της διπλανής σκοπιάς ήταν η αλλαγή μας εκείνη την ημέρα, εμείς είχαμε 03:00-06:00 και εκείνοι 06:00-09:00».
Η οικογένεια του Μανώλη Τσικνάκη με ένα μακρύ και επίμονο αγώνα στάθηκε απέναντι στο Γενικό Επιτελείο Στρατού που χαρακτήρισε ως αυτοχειρία το θάνατο του παιδιού τους. Με τεχνικούς συμβούλους την ιατροδικαστή Ελπίδα Σπανουδάκη και τον οπλουργό Γιάννη Τσιάμπα συνέλεξαν εκείνα τα στοιχεία που «μιλούν» ξεκάθαρα για εγκληματική ενέργεια.
Το σχήμα και τα χαρακτηριστικά του τραύματος στο κεφάλι του Μανώλη, δείχνουν ότι επλήγη από τα δεξιά ενώ ο ίδιος ήταν αριστερόχειρας, ότι δεν προκλήθηκαν από G3A3, αλλά από πιστόλι. Τα προσωπικά του αντικείμενα βρέθηκαν διασκορπισμένα σε διαφορετικά σημεία, ενώ δεν υπήρχε το χαρακτηριστικό εντύπωμα του φλογοκρύπτη, από το μπροστινό μέρος του G3A3.
«Να βγει η υπόθεση από το αρχείο γιατί μιλάμε για ανθρωποκτονία…»
Η νομική σύμβουλος της οικογένειας Αλεξάνδρα Σπανάκη, λέει στο «Τούνελ»:
«Συντρέχει λόγος περαιτέρω διερεύνησης. Όλα δείχνουν με τα στοιχεία που καταφέραμε να συγκεντρώσουμε, ανθρωποκτονία και όχι αυτοχειρία. Πρέπει να διερευνηθούν ξανά οι συνθήκες. Μου έκανε άσχημη εντύπωση πως περιφερόταν μια δικογραφία επί σχεδόν πέντε χρόνια από το αστυνομικό τμήμα Καστελόριζου στην Εισαγγελία και ξανά πίσω γιατί δεν είχαν συσχετιστεί έγγραφα και ούτε είχαν ολοκληρωθεί οι προανακριτικές διαδικασίες. Το συμβάν αυτό έγινε το 2018 και εμείς πήραμε την δικογραφία σχεδόν στην εκπνοή της πενταετίας, χωρίς τις απαραίτητες φωτογραφίες, όπως συμβαίνει σε όλες τις υποθέσεις ανθρωποκτονιών».
Σημαντικά δημόσια έγγραφα είναι αποθηκευμένα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές που υπάρχουν στο γραφείο που παραβιάστηκε από διαρρήκτη στη Διεύθυνση Εκλογών στο Yπουργείο Εσωτερικών.
Σύμφωνα με πληροφορίες του iEidiseis, αυτό φέρεται να κατέθεσε στην Ασφάλεια ο διευθυντής Eκλογών της Kεντρικής Yπηρεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, ο οποίος επεσήμανε στους αστυνομικούς ότι φοβάται μην έχουν αντιγραφεί ή έχουν αλλοιωθεί τα σημαντικά αυτά έγγραφα.
Η Αστυνομία ενημερώθηκε για το συμβάν χθες, Παρασκευή το βράδυ, όταν έγινε η σχετική καταγγελία από τον διευθυντή εκλογών του Yπουργείου Εσωτερικών, ο οποίος κατέθεσε ότι έγινε διάρρηξη σε γραφείο του τρίτου ορόφου στο κτήριο επί της οδού Ευαγγελιστρίας στο κέντρο της Αθήνας. Όπως φέρεται να είπε, χθες, Παρασκευή, κατά το χρονικό διάστημα από 13:40 έως 14:10 ενώ απουσίαζε στα κεντρικά γραφεία του Υπουργείου στην οδό Σταδίου για υπηρεσιακούς λόγους και το γραφείο του στο κτήριο της οδού Ευαγγελίστριας ήταν άδειο, ενημερώθηκε από υπάλληλο της Διεύθυνσης Εκλογών ότι έχει γίνει διάρρηξη στο γραφείο του από άγνωστο άτομο που έσπασε την κλειδαριά και το πλαίσιο της πόρτας.
Από το εσωτερικό του γραφείου δεν γνώριζε αν έχει αφαιρεθεί κάτι. Στη συνέχεια, το στέλεχος του Υπουργείου τόνισε στους αστυνομικούς ότι στους υπολογιστές υπάρχουν σημαντικά δημόσια έγγραφα και ότι φοβάται μην έχουν αντιγραφεί ή αλλοιωθεί.
Όπως λένε στο iΕidiseis αστυνομικές πηγές, το πρώτο σενάριο που εξετάζεται είναι εάν υπήρξε εμπλοκή προσώπου που έχει πρόσβαση στο υπουργείο. Δηλαδή εάν υπάρχει «δάκτυλος εκ των έσω». Και αυτό διότι φαίνεται ότι ο δράστης είχε πληροφόρηση και πιθανότατα γνώση για το γεγονός ότι την ώρα εκείνη το γραφείο ήταν άδειο. Τα σημάδια διάρρηξης στην πόρτα του γραφείου είναι εμφανή, με τους αστυνομικούς να λαμβάνουν δακτυλικά αποτυπώματα. Αστυνομικές πηγές εξηγούν, ωστόσο, ότι δεν είναι απαραίτητο ότι θα υπάρξει ταυτοποίηση. Και αυτό διότι ο δράστης μπορεί να φορούσε γάντια ή μπορεί να μην είναι σεσημασμένος και συνεπώς να μην υπάρχουν τα αποτυπώματα στις βάσεις δεδομένων της ΕΛ.ΑΣ.
Αστυνομικές πηγές σημειώνουν ότι η πόρτα ήταν παλιά και δεν πληρούσε καμία προδιαγραφή ασφαλείας. Παρότι κλειδωμένη ήταν εύκολο να παραβιαστεί, ιδιαίτερα εάν επρόκειτο για κάποιον επαγγελματία που ήξερε ακόμα και πως να προκαλέσει το μικρότερο δυνατό θόρυβο.
Οι αστυνομικοί αναζητούν το κίνητρο της διάρρηξης. Παράλληλα, οι αστυνομικοί της Ασφάλειας θα ελέγξουν τη λίστα με τους εισερχομενους στο κτίριο κατά τη χθεσινή ημέρα. Τονίζεται πάντως ότι ακόμα οι αστυνομικοί δεν γνωρίζουν εάν τελικά αφαιρέθηκε κάτι ή όχι.
Το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ καταγράφει η Ελλάδα το 2023, ενώ οι Ελληνίδες και οι Έλληνες συγκαταλέγονται μεταξύ των Ευρωπαίων με προσόντα ανώτερα από τα απαιτούμενα για τις θέσεις απασχόλησής τους, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Συγκεκριμένα, το ποσοστό απασχόλησης των πολιτών στην ΕΕ το 2023 κατέγραψε νέο υψηλό ρεκόρ, με τους απασχολούμενους ηλικίας 20 έως 64 ετών να ξεπερνούν το 75% (195,3 εκατομμύρια), σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Το ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ το 2023 είναι το υψηλότερο που καταγράφηκε από την έναρξη καταγραφής στοιχείων το 2009 και σηματοδοτεί τρία συνεχή έτη αύξησης, μετά την πτώση της απασχόλησης στο 72% το 2020, λόγω της πανδημίας.
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης είναι η Ολλανδία (84%), η Σουηδία (83%) και η Εσθονία (82%), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Ιταλία (66%), στην Ελλάδα (67%) και στη Ρουμανία (69%).
Το 2023, το ποσοστό των απασχολουμένων στην ΕΕ με υψηλά προσόντα (υπερπροσόντα) ήταν 22%, με 21% για τους άνδρες και 23% για τις γυναίκες. Σημειώνεται ότι ως απασχολούμενοι με «υπερπροσόντα» ορίζονται τα άτομα με τριτοβάθμια εκπαίδευση τα οποία απασχολούνται σε επαγγέλματα που δεν απαιτούν τόσο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Τα υψηλότερα ποσοστά υπερπροσόντων στην ΕΕ καταγράφονται στην Ισπανία (36%), στην Ελλάδα (31%) και στην Κύπρο (30%), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο (5%), στη Δανία και στην Τσεχία (13%).
Σε 18 από τις 27 χώρες της ΕΕ, οι γυναίκες είχαν υψηλότερα ποσοστά υπερπροσόντων από τους άνδρες, με τις μεγαλύτερες διαφορές να καταγράφονται στη Μάλτα και τη Σλοβακία (και οι δύο +8 ποσοστιαίες μονάδες) και την Ιταλία (+7 ποσοστιαίες μονάδες).
Ωστόσο, σε 9 χώρες της ΕΕ, οι άνδρες είχαν υψηλότερα ποσοστά υπερπροσόντων, με τις μεγαλύτερες διαφορές να καταγράφονται στη Λιθουανία (+5 ποσοστιαίες μονάδες), τη Λετονία (+4 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Βουλγαρία (+3 ποσοστιαίες μονάδες).
Δημοσίευμα των Financial Times υπογραμμίζει ότι η ελληνική οικονομία είναι κατά 19% μικρότερη σε σχέση με το 2007 και οι μισθοί χαμηλότεροι κατά 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο
Μια ολόκληρη γενιά μπορεί να χρειασθεί η ελληνική οικονομία για να εξέλθει από την τρύπα που άφησε πίσω της η οικονομική κρίση που έπληξε τη χώρα, σημειώνει δημοσίευμα των Financial Times.
Η Ελλάδα είναι πράγματι μεταξύ των χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις στην Ευρωζώνη, αλλά είναι πλέον και η φτωχότερη, επισημαίνει.
Το δημοσίευμα υπογραμμίζει ότι η οικονομία της Ελλάδας αναπτύχθηκε κατά 2% το 2023 έναντι συρρίκνωσης 0,3% της γερμανικής οικονομίας. Από το 2019 αναπτύσσεται σχεδόν με διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με την Ευρωζώνη, ενώ το ΔΝΤ προβλέπει στην τελευταία έκθεσή του ότι θα αναπτυχθεί 2% και φέτος και το ΑΕΠ της θα συνεχίσει να αυξάνεται περισσότερο από την Ευρωζώνη την επόμενη διετία.
Παράλληλα, το δημόσιο χρέος της μειώθηκε πέρυσι, όπως ανακοίνωσε η Eurostat, κατά 10,8 ποσοστιαίες μονάδες στο 162% του ΑΕΠ και η S&P αναβάθμισε την Παρασκευή τις προοπτικές του αξιόχρεου της σε θετικές.
Ωστόσο, η τελευταία ανάκαμψη αύξησε ελάχιστα το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ την τελευταία διετία και όχι αρκετά για να μην είναι πλέον οι φτωχότεροι στην Ευρωζώνη.
Η φτωχότερη χώρα της Ευρωζώνης
Το γεγονός αυτό ήταν κάτι νέο για την Ελλάδα καθώς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της ήταν κοντά στο μέσο όρο της ΕΕ έως το 2009 που ξέσπασε η κρίση. Εκτοτε, το βιοτικό επίπεδο σε 10 χώρες της ΕΕ πέρασε το αντίστοιχο της Ελλάδας, η οποία έγινε η δεύτερη φτωχότερη χώρα στην ΕΕ μετά τη Βουλγαρία.
«Με το κενό με τη Βουλγαρία να μειώνεται γρήγορα, δεν είναι παράλογο να περιμένει κανείς ότι η Ελλάδα θα γίνει σύντομα η φτωχότερη στην ΕΕ», αναφέρει το δημοσίευμα.
Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε σχεδόν κατά 30% από την αρχή της κρίσης. Το 2016, οι καταναλωτικές δαπάνες ήταν μειωμένες κατά 24% σε σχέση με το 2007, οι κρατικές δαπάνες κατά 20% και οι επενδύσεις κατά 65%.
Η ελληνική οικονομία είναι σήμερα περίπου 19% μικρότερη από ό,τι το 2007 – παρά την ισχυρή ανάκαμψη της χώρας μετά την πανδημία – ενώ η οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της έχει αυξηθεί κατά 17%.
Το οικονομικό πλήγμα είναι σχεδόν πρωτοφανές στη σύγχρονη εποχή, συγκρίσιμο μόνο με τη Μεγάλη Ύφεση των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930, σημειώνει ο Γιώργος Λαγαρίας επικεφαλής οικονομολόγος της Mazars Wealth Management.
Μείωση 30% των πραγματικών μισθών
Οι πραγματικοί μισθοί μειώνονταν σταθερά μέχρι το 2022, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του ΟΟΣΑ και ήταν κατά 30% χαμηλότεροι σε σχέση με τα προ της χρηματοπιστωτικής κρίσης επίπεδα, αφήνοντας τη χώρα με έναν από τους χαμηλότερους μέσους μισθούς μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών.
Ο κατασκευαστικός τομέας – σημαντικός μοχλός ανάπτυξης πριν από την κρίση – είχε σχεδόν εξαϋλωθεί. Οι επενδύσεις σε κατοικίες, οι οποίες αντιπροσώπευαν πάνω από το 10% του ΑΕΠ στο αποκορύφωμα της φούσκας του 2008, έχουν έκτοτε κατρακυλήσει στο 2% του ΑΕΠ, το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες για τις μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές της χώρας. Ο κ. Λαγαρίας υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη με περιορισμένη μόχλευση -που είναι η περίπτωση της Ελλάδας- θα παραμείνει υποτονική και προβλέπει ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια «επίμονων μεταρρυθμίσεων» για να επιστρέψει η Ελλάδα στο σημείο που βρισκόταν το 2007.
Στην τελευταία του έκθεση για τη χώρα, το ΔΝΤ αναφέρει επίσης την κλιματική αλλαγή ως κίνδυνο – καθώς το 90% των τουριστικών υποδομών της χώρας και το 80% των βιομηχανικών δραστηριοτήτων βρίσκονται σε περιοχές που εκτίθενται σε υψηλούς κλιματικούς κινδύνους – καθώς και τα ολοένα και πιο αρνητικά δημογραφικά στοιχεία.
to tseligato tou agriniou 