Ερωτεύεστε εύκολα; Δείτε τι σημαίνει αυτό για την προσωπικότητά σας

---

Αν ερωτεύεστε γρήγορα και εύκολα και ο φτερωτός θεός σας κάνει το στομάχι σας να φτερουγίζει, είναι πολύ πιθανό να ελκύεστε από συντρόφους με «σκοτεινά» χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά τους που σχετίζονται με τον ναρκισσισμό και την ψυχοπάθεια – Ποια είναι αυτά και πώς μπορείτε να τα αποφύγετε

Η τάση που οι επιστήμονες στα αγγλικά ορίζουν ως “emophilia” είναι το φαινόμενο ορισμένοι άνθρωποι να ερωτεύονται γρήγορα και εύκολα. Οι ερευνητές ξέρουν εδώ και κάποια χρόνια ότι οι άνθρωποι συχνά ερωτεύονται ελκυστικούς αλλά κάποιες φορές αντικοινωνικούς συντρόφους που παρουσιάζουν κάποιο ναρκισσισμό και άλλα «σκοτεινά» χαρακτηριστικά, ωστόσο δεν έχουν προσδιορίσει ακόμα το γιατί. Όπως αποδεικνύεται, η emophilia καθιστά κάποιους ανθρώπους ιδιαίτερα «ευάλωτους» στη γοητεία των «σκοτεινών τύπων», σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Personality and Individual Differences.

Πιο αναλυτικά, οι ερευνητές Jacqueline Lechuga από το Πανεπιστήμιο του Texas και Daniel Jones από το Πανεπιστήμιο της Nevada διερεύνησαν πώς αντιδρούσαν οι 450 συμμετέχοντες στα χαρακτηριστικά του «ιδανικού ερωτικού συντρόφου» και το πόσο ελκυστικά γι’αυτούς ήταν τα διάφορα προφίλ ραντεβού. Οι επιστήμονες έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στα ποσοστά των χαρακτηριστικών της «Σκοτεινής Τριάδας», στην οποία υπόκεινται ο ναρκισσισμός, η ψυχοπάθεια και ο μακιαβελισμός και δεν είναι άλλα από τη λήψη ρίσκων, την αναισθησία και τη χειραγώγηση.

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι άνθρωποι με έντονη την τάση αυτή ήταν πιο πιθανό να προσελκύονται από οποιονδήποτε διαθέτει αυτά τα χαρακτηριστικά Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι η emophilia παρουσίαζε έναν ισχυρό και μοναδικό συσχετισμό με την προσέλκυση από άτομα με σκοτεινή προσωπικότητα. Προηγούμενες έρευνες, μάλιστα, έχουν δείξει συμβάλλει επίσης ώστε κάποιος να παραβλέπει τα μειονεκτήματα των σκοτεινών χαρακτηριστικών, να παντρεύεται σε νεαρή ηλικία και να επιδίδεται σε πιο επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως το σεξ χωρίς προστασία.

Εδώ να σημειωθεί ότι τα χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Τριάδας δεν είναι απαραιτήτως «κακά», αλλά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αρνητικές συμπεριφορές σε κάποιες σχέσεις, και κυρίως εκείνες που μπορεί να χτίζονται με βάση τον εξαναγκασμό, την πίεση και τον εκφοβισμό. Ακόμα κι έτσι, πάντως, κάποια σκοτεινά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον ναρκισσισμό -όπως η εξωστρέφεια- μπορεί να βοηθούν στην έναρξη σχέσεων και τη γνωριμία με νέους ανθρώπους.

Διαχωρίζοντας τις εφήμερες από τις μακροχρόνιες σχέσεις
Οι άνθρωποι που έχουν έντονη την τάση emophilia είναι έτοιμοι να ερωτευθούν και να αφεθούν στα υπερβολικά συναισθήματα που τους προκαλούν τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά όπως η γοητεία και ο εξαναγκασμός, αγνοώντας τις πιθανές συνέπειες. Αν έχετε την τάση να συμφωνείτε με τις ιδέες «ερωτεύομαι εύκολα» και «τείνω να μπαίνω άμεσα σε μια σχέση», τότε μάλλον κατατάσσεστε κι εσείς ψηλά στη βαθμολογία της emofilia.

Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα ερωτεύεστε μόνο ανθρώπους με σκοτεινή προσωπικότητα, αλλά μπορεί να σας συμβαίνει περισσότερο από ό,τι στους άλλους. Στην πραγματικότητα, αν αναζητάτε προσωρινούς συντρόφους, μπορεί να μην είναι τόσο εμφανές, καθώς αυτοί με τα χαρακτηριστικά της Σκοτεινής Τριάδας τείνουν να αναζητούν μακροχρόνιες σχέσεις. Αν, όμως, αναζητάτε τον σύντροφο της ζωής σας, ίσως να σας φανεί χρήσιμο να κάνετε ένα βήμα στον αρχικό ενθουσιασμό για να παρατηρήσετε όσα μέχρι πρότινος αγνοούσατε.

Μόλις το αίσθημα του «έρωτα με την πρώτη ματιά» αρχίσει να εξασθενεί, αναζητήστε σημάδια που μπορεί να προκαλούν ανησυχία, είτε αφορούν στη χειραγώγηση είτε στον εξαναγκασμό. Μην επικεντρώνεστε σε αυτά που μπορεί να σας λέει ο πιθανώς ναρκισσιστής σύντροφός σας, αλλά στις πράξεις και το παρελθόν του.

Πέρα από αυτό, φροντίστε να το συνειδητοποιήσετε έγκαιρα αν βρεθείτε σε μια σχέση με κάποιον που μπορεί να έχει ναρκισσιστικά ή σκοτεινά χαρακτηριστικά. Το κλειδί είναι να γνωρίζετε τι είναι καλό για εσάς και αν τα χαρακτηριστικά του συντρόφου σας ευθυγραμμίζονται με τη δική σας οπτική για την ιδανική σχέση την εκάστοτε περίοδο.

Αν αναζητάτε μια μακροχρόνια και αφοσιωμένη σχέση, το καλύτερο είναι να χαλαρώσετε, να μπείτε στη διαδικασία να ζήσετε τον έρωτα πιο αργά και να αφιερώσετε χρόνο για να γνωρίσετε στην ουσία τον άνθρωπο που έχετε απέναντί σας, το παρελθόν και το επιθυμητό κατ’αυτόν μέλλον.

πηγη

 

6 συμπεριφορές των γονιών που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ναρκισσιστικών στοιχείων στα παιδιά

 

Όταν βλέπουμε παιδιά με σημάδια ναρκισσισμού, το εύλογο ερώτημα που σκεφτόμαστε είναι «πώς συνέβη αυτό;». Μήπως υπήρχε κάποια κληρονομική προδιάθεση ή τα χαρακτηριστικά αυτά αναπτύχθηκαν ως μέρος της ανατροφής τους από τους γονείς ή κηδεμόνες τους;

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στην Washington Post, ερευνητές αποφάσισαν να μελετήσουν αυτό το ερώτημα ακολουθώντας και αξιολογώντας 565 παιδιά ηλικίας 7-11 ετών και τους γονείς τους – 415 μητέρες και 290 πατέρες.

Τα αποτελέσματα είναι αρκετά ξεκάθαρα: «Οι γονείς που ¨υπερεκτιμούν¨ τα παιδιά κατά το αναπτυξιακό αυτό στάδιο, λέγοντάς τους ότι είναι ανώτερα από τα άλλα παιδιά και τους αναφέρουν ότι μόνο αυτά έχουν δικαίωμα ιδιαίτερης φροντίδας είναι πιθανότερο να αναθρέψουν ναρκισσιστικά παιδιά – που στη συνέχεια γίνονται ναρκισσιστικοί ενήλικες, εκτός αν αλλάξει κάτι στο μεταξύ», αναφέρει η Tameka Anderson, ιδρύτρια του οργανισμού «Parenting Confident Kids».

Γιατί τα παιδιά παλεύουν με την ιδέα της «υπερεκτίμησης» των παιδιών τους; Και τι θα μπορούσαν να κάνουν αν θέλουν τα παιδιά τους να μην αναπτύξουν έντονα ναρκισσιστικά στοιχεία; Η προσωπικότητα είναι ένα συναρπαστικό και περίπλοκο κομμάτι της ψυχολογίας. Ειδικά όσον αφορά στον ναρκισσισμό, κανένας άλλος ψυχολογικό όρος δεν χρησιμοποιείται στον καθημερινό λόγο τόσο πολύ.

Αυτό σημαίνει πως αν και είναι εύκολο να παρατηρήσουν οι ειδικοί τα σημάδια του ναρκισσισμού, και αν και υπάρχουν συγκεκριμένα στάδια στην παιδική ανάπτυξη που σηματοδοτούνται από εστίαση στον εαυτό μας, ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας δεν θα διαγνώσει τη διαταραχή αυτή σε ένα παιδί.

Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι αρκετά παιδιά δεν θα εξελιχθούν σε ναρκισσιστικούς ενήλικες και οι γονείς είναι βέβαιο ότι μπορούν να μειώσουν ή να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης των στοιχείων αυτών.

6 συμπεριφορές που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ναρκισσιστικών στοιχείων στα παιδιά

1. Χρησιμοποιούν μεθόδους ανάπτυξης ντροπής

Τα παιδιά που ανατρέφονται με ντροπή, ειδικά για τον εσωτερικό τους κόσμο ή για το ποιοι είναι κινδυνεύουν να αναπτύξουν ναρκισσιστική προσωπικότητα. Η ντροπή μπορεί να προκαλέσει πολλές αντιδράσεις: μπορεί να τα κάνει να μαζευτούν στο καβούκι τους ή να τα κάνει να φέρονται υπεροπτικά και αλαζονικά για να κρύψουν τις πληγές τους.

2. Κατακλύζουν το παιδί με λατρεία

Όπως μπορεί η χρήση του φόβου, της κριτικής και της ντροπής να έχει αρνητικές επιπτώσεις, το ίδιο μπορεί και η υπερβολική αγάπη. Το στυλ ανατροφής που εστιάζει ολοκληρωτικά στην πλήρη ικανοποίηση των αναγκών του παιδιού χωρίς καμία δυσκολία μπορεί να επιδράσει στην μετέπειτα συμπεριφορά τους.

3. Δεν εκπαιδεύουν τα παιδιά στην ενσυναίσθηση

Είναι σημαντικό να βοηθάμε το παιδί μας να μπαίνει και στη θέση του άλλου, να σκέφτεται πώς οι άλλοι νιώθουν και τι βιώνουν. Χωρίς αυτή την επίγνωση των αναγκών του άλλου, το αποτέλεσμα είναι συχνά ο ναρκισσισμός.

4. Η αγάπη τους είναι υπό όρους

Οι γονείς που είναι ασυνεπείς, παραμελούν ή κακοποιούν αναθρέφουν παιδιά που γίνονται μάρτυρες ναρκισσιστικών μοτίβων στην ενήλικη ζωή. Επίσης, οι γονείς που αγαπούν υπό όρους μαθαίνουν τα παιδιά τους ότι θα εκτιμούνται πάντα σύμφωνα με το τι πετυχαίνουν και το πώς αποδίδουν.

5. Είναι συναισθηματικά μη διαθέσιμοι – και επανορθώνουν με υλικά

Οι ψυχροί γονείς που είναι συναισθηματικά μη διαθέσιμοι και πιστεύουν ότι μπορούν να επανορθώσουν με συνεχή δώρα μπορούν επίσης να δημιουργήσουν ένα μονοπάτι προς το ναρκισσισμό. Αυτά τα παιδιά μπορεί να έχουν ό,τι θελήσουν από πράγματα, εμπειρίες και προνόμια, αλλά δεν τους δίνεται η ευκαιρία να αναπτύξουν ένα συναισθηματικό λεξιλόγιο ή να λάβουν πραγματική αγάπη.

6. Είναι κακά πρότυπα μίμησης

Τα παιδιά κάνουν ό,τι βλέπουν. Επομένως ένα παιδί με δυσλειτουργικό, απορρυθμισμένο, ρηχό και αλαζονικό γονιό, μπορεί απλώς να καθρεφτίζει και να μιμείται αυτές τις ποιότητες.

Πηγές:

http://www.washingtonpost.com

counselingwellnesspgh.com/

Πηγη

Παραιτήσου από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι σου όρισαν. Χ.Μπουκάι

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ, Jorge Bucay|

«Ο αληθινά σοφός δεν δραπετεύει από την κοινωνία, απλώς προσπαθεί να παραιτηθεί από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι του όρισαν […]

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, άντρες και γυναίκες ζούμε κατά κάποιον τρόπο φυλακισμένοι μέσα στις ταυτότητες μας, στις κουλτούρες μας, στους περιορισμούς, στους φόβους και στις ενοχές μας. Οι φυλακές που κλείνουν τις άκαμπτες προσωπικότητες μας δεν αποκαλούνται«φυλακές». Τις έχουμε βαφτίσει με πιο ωραία και απατηλά ονόματα: τις λένε ναούς, θρησκεία, πολιτικά κόμματα, ιδεολογία, κουλτούρα, πολιτισμός, φήμη,εξουσία και τιμές […]
πάντως, μην τρομάζεις άδικα. Ποτέ δεν μπήκες φυλακή. Γεννήθηκες μέσα, και σε διέταξαν να μείνεις εκεί-όπως κι εμένα-, προτού αποκτήσεις συνείδηση (και ίσως κανείς απ’ τους δυο μας να μην την απόκτησε ακόμα).
Σε περιόρισαν (με περιόρισαν) για να σπουδάσεις, να δουλέψεις, να ερωτευτείς και να παντρευτείς μέσα στη φυλακή.
Σε προπόνησαν και σε υπνώτισαν (όπως κι εμένα) για να μην μπορείς να δεις τα κάγκελα.
Σ’ έσπρωξαν (και με έσπρωξαν) να πιστέψεις ότι μόνο εκεί θα είσαι προστατευμένος.
Σου είπαν (και τους πιστέψαμε) ότι, τελικά, αυτό θα ήταν το καλύτερο που μπορούσες να ελπίζεις.
Τη μέρα που θα καταλάβεις που βρίσκεσαι και θα προσπαθήσεις να το φωνάξεις δυνατά, οι άλλοι, οι συγκρατούμενοι σου στη φυλακή, θα σου πουν ότι είναι ψέματα κι ότι η αληθινή φυλακή είναι έξω από αυτούς τους τοίχους. Θα θρηνούν και θα καταριούνται όλους εκείνους που προσπάθησαν να σου δείξουν την αλήθεια. Και θα σου πουν ότι ελευθερία δεν υπάρχει, κι ότι έξω είναι η κόλαση.
Θα σου δείχνουν ότι μέσα μπορείς να έχεις αληθινά ό,τι επιθυμείς (εκτός απ’ την ελευθερία σου, φυσικά). Θα προσπαθήσουν να σε δελεάσουν με βραβεία κι επευφημίες για να μείνεις, θα σου προσφέρουν χρήματα, σεξ, πολυτέλειες και «σπέσιαλ»συνθήκες, γιατί (θα σου λένε πως) είσαι και εσύ «σπέσιαλ».
Και για να σ’ εμποδίσουν να φύγεις, θα σε απειλούν με τιμωρίες και βασανιστήρια που θα υποστείς αν δεν δεχτείς την προσφορά τους.
Κι αν παρ’ όλα αυτά φύγεις, θέλω να ξέρεις ότι…θα βγουν να σε ψάξουν. Γιατί,έξω από τη φυλακή αποτελείς απειλή.
Θα τρέξουν να σε φέρουν πίσω, εσένα ή το πτώμα σου, για ν’ αποδείξουν έτσι σε όλους ότι η ζωή είναι αδύνατη εκεί έξω.
Μην απελπίζεσαι όμως, και μην τρομάζεις…
Απ’ τη στιγμή που θα είσαι ελεύθερος, κανένας πια δεν θα μπορεί να σε φυλακίσει αν δεν το θέλεις κι εσύ»

“Παραιτήσου από το κατάλοιπο της ταυτότητας που άλλοι σου όρισαν, πάρε τα ηνία και ζήσε στο παρόν έντονα, με αφοσίωση και αληθινά”

Απόσπασμα από το βιβλίο “Από την άγνοια στη σοφία”, Χόρχε Μπουκάι.

 

 

 

ΠΗΓΗ

psychorropia.gr

5 κοινά χαρακτηριστικά των τοξικών ανθρώπων

 

Οι τοξικοί άνθρωποι είναι σαν μαύρες τρύπες. Ρουφάνε όλη σας την ενέργεια, σας χαλάνε τη διάθεση και σας αφήνουν μια αίσθηση πικρίας. Δεν σας αφήνουν να χαρείτε τη ζωή, τη δουλειά και ό,τι σας ευχαριστεί. Η αλήθεια είναι ότι παίρνει χρόνο να αντιληφθεί κανείς ότι έχει δίπλα του έναν τοξικό άνθρωπο, αλλά με λίγη σκέψη και παρατηρητικότητα, θα το διαπιστώσετε.

Ποια είναι όμως τα σημάδια που θα σας βάλουν σε σκέψεις; Συνήθως, δρουν διακριτικά και η πρώτη εικόνα που σου δείχνουν καμία σχέση, δεν έχει με την πραγματικότητα. Ωστόσο, υπάρχουν δείγματα ξεκάθαρα, στα οποία οι περισσότεροι εθελοτυφλούν ή απλά τα θεωρούν κομμάτι του χαρακτήρα και τα αποδέχονται σιωπηρά.

Η μέθοδος της χειραγώγησης

Το κίνητρο μιας πρότασης για έναν καφέ ή φαγητό σε έναν φίλο, συνήθως είναι ξεκάθαρο. Είναι απόρροια της ανάγκης για κουβέντα, για επικοινωνία με έναν άνθρωπο που συνεννοείστε. Ωστόσο, συχνά παρατηρείται μεταξύ φίλων, ο σχεδόν εξαναγκασμός για μία έξοδο. «Εάν δεν είσαι ελεύθερος για δείπνο αύριο στις επτά, θα είμαι θυμωμένος για το υπόλοιπο της εβδομάδας», μία φράση που το πιθανότερο είναι να την έχετε ακούσει από φίλους σας. Η αλήθεια είναι ότι αν συμβεί μία φορά, δεν είναι δα και τόσο τραγικό. Αν όμως, αυτό γίνεται συστηματικά, τότε πρόκειται για έναν τοξικό άνθρωπο που μαζί του είναι αδύνατον να διατηρήσετε μία υγιή σχέση. Ο στόχος του είναι να σας χρησιμοποιεί για να πετύχει αυτό που θέλει, με κάθε τρόπο.

Το «δούναι και λαβείν» είναι εκτός της φιλοσοφίας τους

Πρόκειται για μία πολύ υπόγεια δράση αυτών των ανθρώπων. Ουσιαστικά, εκείνοι απλά βγαίνουν το θύμα μέσα από τέτοιες περιπτώσεις. Σκοπεύουν να σας φορτώσουν ενοχές, έτσι ώστε να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν. Ένας τοξικός άνθρωπος, ξέρει τα αδύνατό σας σημείο. Εκεί λοιπόν, θα σας χτυπήσει, με αποτέλεσμα να καταφέρει να κάνετε αυτό που θέλει και κάτι παραπάνω για να τον ευχαρηστήσετε δήθεν. Ουσιαστικά, το θύμα είστε εσείς που απλά κάνετε χατίρια, νιώθωντας ενοχές. Εδώ η λογική βάζει τα όρια και είναι πάντα ξεκάθαρα. Εξάλλου, οι φίλοι δεν είναι ποτέ δίπλα σας για να σας γεμίζουν τύψεις.

 

Συγγνώμη για το Θεαθήναι

Συνήθως, οι τοξικοί άνθρωποι θεωρούν ότι έχουν το αλάθητο και μάλλον αυτό πιστεύετε κι εσείς γι’ αυτούς. Ακόμα κι αν περιμένετε μία συγγνώμη κάποια στιγμή, στο τέλος τη ζητάτε εσείς. Είναι ένα είδος τακτικής, εκείνων των ανθρώπων. Δημιουργούν γύρω τους μία safety zone, όπου βάζουν τους δικούς τους κανόνες, έναν μικρόκοσμο, στον οποίο σας έχουν δώσει έναν ρόλο και με κάποιο τρόπο καταφέρνουν να σας κάνουν να τον παίξετε άριστα. Έτσι, σε όποια παρεξήγηση, το δίκαιο είναι υπέρ τους κι εσείς απλά είστε ο φταίχτης.

Δεν ακούνε, μόνο μιλούν. 

Κάθε καλή σχέση – είτε είναι με έναν φίλο, έναν σύντροφο ή την οικογένεια σας- βασίζεται σε μια ισορροπία κοινής ακρόασης. Οι τοξικοί άνθρωποι, από την άλλη, έχουν χάσει την ικανότητα να ακούνε, τονίζοντας ταυτόχρονα το «Εγώ» τους. Σε κάθε επαφή σας, το δικό τους πρόβλημα είναι το σοβαρό, η δική τους ζωή το επίκεντρο. Σε τέτοιες περιπτώσεις σημειώστε ότι δεν είστε ο ψυχολόγος τους, είστε φίλοι κι αυτό προυποθέτει αμοιβαία αισθήματα.

Σας κάνουν να νιώθετε άσχημα

Αμέσως μετά τη συνάντηση με έναν φίλο ή μέλος της οικογένειας, αναρωτηθείτε: «Νιώθω καλύτερα ή χειρότερα από πριν;» Ουσιαστικά, αν έχετε περάσει καλά, τέτοιες σκέψεις δεν παιρνούν καν από το μυαλό σας. Αν όμως, όταν αποχωρίζεστε με έναν φίλο, νιώθετε βάρος ή ανακούφιση, τότε κάτι δεν πάει καλά. Οι τοξικοί άνθρωποι αποστραγγίζουν την ενέργειά σας και σας αφήνουν κενούς συναισθηματικά. Μην αφήσετε τον εαυτό σας να εξαντληθεί. Από τις προσωπικές επαφές, η ικανοποίηση και η ευχαρίστηση που μένει, είναι το βασικό συστατικό για να είναι υγιείς.

πηγη

 

 

Άγχος: Τι μπορεί να σας προκαλέσει

Άγχος: Το υπερβολικό άγχος μπορεί να προκαλέσει τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά συμπτώματα.

Άγχος: Ο όρος άγχος (ή στρες) προέρχεται από το ρήμα ἄγχω, που στην αρχαία ελληνική γλώσσα σημαίνει σφίγγω ή πνίγω. Το άγχος είναι μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια αίτηση για την αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων. Όταν κάποιος άνθρωπος νιώθει στρες το σώμα του είναι σε ένταση και ο εγκέφαλος του πυροδοτείται από πολλαπλές σκέψεις. Ο κάθε άνθρωπος εκτίθεται καθημερινά σε στρεσογόνες καταστάσεις.

Το στρες μάλιστα μπορεί να είναι και θετικό – το λεγόμενο ευ στρες – όταν κανείς καλείται να το αντιμετωπίσει σπάνια (ή μόνο μερικές φορές) και σε περιορισμένο βαθμό. Σε αυτή την περίπτωση λειτουργεί σαν καταλύτης και τον ενεργοποιεί για να αντεπεξέλθει στις όποιες καταστάσεις. Όσο πιο συχνό και έντονο είναι το στρες, τόσο πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστούν οι καθημερινές υποχρεώσεις. Το υπερβολικό άγχος μπορεί να προκαλέσει τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά συμπτώματα. Τα συνηθέστερα συναισθηματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

1. Ανησυχία

Το αίσθημα της εκτεταμένης ανησυχίας χαρακτηρίζεται από τον έντονο φόβο αλλά και το έντονο αίσθημα της θλίψης. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το άγχος μπορεί να συνδέεται με αγχώδεις διαταραχές. Μάλιστα, ερευνητές στο πλαίσιο επιστημονικής μελέτης διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που παρουσίαζαν υψηλά επίπεδα εργασιακού στρες αντιμετώπιζαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Οι φυσικές στρατηγικές για να μειώσετε το έντονο αίσθημα ανησυχίας περιλαμβάνουν την τακτική φυσική άσκηση, τη διακοπή του καπνίσματος, τη μείωση της καφεΐνης, αλλά και την αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ.

2. Ευερεθιστότητα

Η ευερεθιστότητα και ο θυμός αποτελούν κοινά χαρακτηριστικά που μπορεί να εκδηλωθούν σε άτομα που αντιμετωπίζουν έντονο άγχος. Στο πλαίσιο επιστημονικής μελέτης, οι ερευνητές διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ του θυμού, της κατάθλιψης και των επιπέδων άγχους στους συμμετέχοντες και διαπίστωσαν ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο χρόνιο στρες και το αίσθημα του έντονου θυμού. Υπάρχουν πολλές και εναλλακτικές στρατηγικές για τη διαχείριση του θυμού, όπως η τεχνική χαλάρωσης του διαλογισμού, αλλά και η επικοινωνία με τα αγαπημένα σας πρόσωπα, που μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε υπό έλεγχο το θυμό.

3. Προβλήματα με τη μνήμη ή τη συγκέντρωση

Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τη μνήμη ή δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε, αυτό μπορεί να οφείλεται στο άγχος. Οι ερευνητές, στο πλαίσιο επιστημονικής μελέτης, διερεύνησαν τις εγκεφαλικές οδούς απόκρισης στο άγχος και την επίδρασή τους στη μακροπρόθεσμη μνήμη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ορισμένες ορμόνες ύστερα από ένα αγχωτικό ή τραυματικό συμβάν μπορεί να βλάψουν τη μνήμη. Για να βελτιώσετε τη μνήμη αλλά και την ικανότητα συγκέντρωσης, μπορείτε να δοκιμάσετε μια πιο υγιεινή διατροφή, με τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Η αποφυγή της κατανάλωσης αλκοόλ και του καπνίσματος μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.

4. Απότομες εναλλαγές στη διάθεση

Οι πολλές συναισθηματικές επιδράσεις του άγχους μπορεί να προκαλέσουν απότομες και ταχύτατες εναλλαγές στη διάθεση. Έρευνες αναφέρουν ότι τόσο οι κοινωνικοί όσο και οι σωματικοί στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στη συναισθηματική ευεξία και τη διάθεση. Για να βελτιώσετε τη διάθεσή σας αμέσως δοκιμάστε να αφιερώσετε λίγο χρόνο στα αγαπημένα σας πρόσωπα, καθώς μπορεί να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε καλύτερα καταστάσεις που σας αγχώνουν, προτείνοντας λύσεις που δεν έχετε σκεφτεί.

πηγη

Τοξική θετικότητα: Είναι όντως επικίνδυνη για την ψυχολογία μας;

Το πολιτιστικό φαινόμενο της τοξικής θετικότητας έχει επηρεάσει υπερβολικά τον κόσμο κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού λόγω του COVID-19.

Τι είναι η τοξική θετικότητα και γιατί πρέπει να την προσέχεις; Ο όρος «τοξική θετικότητα» υπήρχε εδώ και αρκετό καιρό, αλλά θεωρείται παγκόσμια πανδημία για πολλούς από εμάς να γνωρίζουμε τις ύπουλες επιπτώσεις της. «Η τοξική θετικότητα μπορεί να περιγραφεί ως ανέντιμη θετικότητα που οδηγεί σε βλάβη, άσκοπη ταλαιπωρία ή παρανόηση», λέει ένας ψυχίατρος στο Health. Η τοξική θετικότητα βρίσκεται σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα memes – το «Positive Vibes Only» είναι ένα δημοφιλές μήνυμα – αλλά και σε σχόλια φίλων ή γνωστών που σου λένε «θα μπορούσαν να είναι και χειρότερα» ή «πάντα να βλέπεις τη θετική πλευρά των πραγμάτων». Όλο αυτό είναι τοξική θετικότητα.

 

πηγη

Ρε μπας και είναι και ναρκισσιστής ; Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για την «Ψευδαισθητική ανωτερότητα» (Cognitive Bias of Illusionary Superiority) – Dunning Kruger Effect

The Dunning-Kruger Effect

Και ποιος δεν έχει πέσει πάνω σε ανειδίκευτο ειδικό; Σε ανθρώπους που επιμένουν για κάτι χωρίς να επιχειρηματολογούν

Ίσως να έχετε παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι που δεν λένε καλά αστεία με κάποιο τρόπο θεωρούν ότι έχουν χιούμορ. Οι κακοί οδηγοί, με τον ίδιο τρόπο, επίσης νομίζουν ότι οι άλλοι θα πρέπει να νοιώθουν ασφαλείς μαζί τους και ότι είναι καλύτεροι από πολλούς άλλους οδηγούς. Όμως, για να συνειδητοποιήσετε το παράδοξο απλά σκεφτείτε ότι για να μπορέσει κάποιος να αναγνωρίσει τα λάθη ή τις αδυναμίες του, πρέπει να έχει τις δεξιότητες και την κρίση που θα ήταν αναγκαία για να αποφευχθούν τα λάθη εξ` αρχής. Έχει αποδειχθεί ότι οι άνθρωποι με περιορισμένη γνώση σε έναν τομέα υποφέρουν διπλά γιατί όχι μόνο φτάνουν σε λαθεμένα συμπεράσματα και κάνουν λάθη που μετανιώνουν, αλλά την ίδια στιγμή στερούνται της ικανότητας να το συνειδητοποιήσουν.

Και ποιος δεν έχει πέσει πάνω σε ανειδίκευτο ειδικό; Σε ανθρώπους που επιμένουν για κάτι χωρίς να επιχειρηματολογούν; Όμως το κακό με αυτούς δεν είναι ότι δεν γνωρίζουν τι αναλαμβάνουν. Γιατί κάποιοι συνειδητοποιούν ότι δεν είναι καλοί σε κάτι και είτε θα προσπαθήσουν να μάθουν από τα λάθη τους και να βελτιωθούν ή θα δοκιμάσουν κάτι το οποίο τους ταιριάζει καλύτερα. όμως κάποιος που χαρακτηρίζεται από μια ψεύτικη ανωτερότητα, μπορεί να θεωρεί ότι κάνει πολύ καλά τη δουλειά του.

Το χειρότερο κι από αυτό είναι η ένταση και διάρκεια της ψευδαίσθησής του αυτής. Μπορεί να φθάσουν σε ακραίο σημείο άσχημης απόδοσης στη δουλειά και να σχολιαστούν για αυτό αλλά να το μεταφράσουν στο ότι όλοι τον μισούν ή δεν καταλαβαίνουν την λογική του. Οτιδήποτε άσχημο κάνουν το ρίχνουν σε άλλον. Προφανώς ξέρετε κάποιο τέτοιο άτομο ή κάποιον που το περνούσε αυτό, και είναι σαφώς πολύ ενοχλητικό. Μερικές φορές δεν είναι καν δουλειά αλλά γνώση σε κάποιο θέμα. Στα social media όλοι έχουμε δει κάποιον που ξαφνικά εμφανίζεται ως ειδικός σε κάποια πολιτική κατάσταση απλά και μόνο επειδή ανάρτησε ένα άρθρο σχετικό. Δεν πήρε τον χρόνο να κοιτάξει περαιτέρω στην ανάρτηση που έκαναν αλλά αντιθέτως πιστεύουν ότι έχουν όλη τη γνώση και όλοι οι άλλοι είναι αδαείς. Μερικές φορές, κάποιος μπορεί να πιστεύει ότι ξέρει τα πάντα πχ για τη θρησκεία αλλά να έχει διαβάσει μόνο λίγα κεφάλαια κάποιου ιερού βιβλίου.

Και παρατηρούμε δεκαετίες τώρα ότι η αλαζονεία έχει τη δυναμική να σκεπάζει την μη-ικανότητα. Κι εκεί ερχόμαστε αντιμέτωποι με το σύνδρομο της Ψευδαισθητικής Ανωτερότητας. Άνθρωποι με μικρή ικανότητα σε κάτι, λαθεμένα εκτιμούν ότι είναι καλύτεροι όλων. Οι βασικές γνώσεις σε ένα θέμα, αυτομάτως τον κάνουν να θεωρεί τον εαυτό του ειδικότερο των ειδικών. Κι αυτό τον οδηγεί στο να μην προσπαθεί να ενημερωθεί περισσότερο και να βελτιώσει την όποια ικανότητά του. Με τον Κουμφούκιο να επισημαίνει ότι πραγματική γνώση είναι να γνωρίζεις την έκταση της άγνοιάς σου και τον Shakespeare να τονίζει ότι ο χαζός θεωρεί τον εαυτό του σοφό, ενώ ο σοφός θεωρεί τον εαυτό του χαζό, φαίνεται ότι από πάντα, υπήρχαν άνθρωποι που είχαν ψευδαισθήσεις για τις δεξιότητές τους και επιδέξιοι άνθρωποι που πίστευαν ότι δεν είναι ικανοί.

Ένας λόγος που το βλέπουμε συχνά είναι λόγω της κουλτούρας μας. Σε μερικές χώρες, ιδίως τις ανατολικές, η ταπεινότητα είναι σημαντική. Ξέρουν ότι δεν ξέρουν και προσπαθούν να βελτιώσουν, να διορθώσουν τον εαυτό τους και ποτέ να μην καυχιόνται για τα επιτεύγματά τους. Ενώ σε πολλές δυτικές κοινωνίες, η αυτοπεποίθηση είναι πιο σημαντική. Αντί να εκτιμούμε το άτομο που δεν είναι βέβαιο για τον εαυτό του και σωπαίνει, εκθειάζουμε το άτομο που πιστεύει στις δεξιότητες του ενώ δεν μπορεί να υποστηριχθεί.

Όλοι ξέρουμε πολιτικούς, διασημότητες και άλλα δημόσια πρόσωπα για τα οποία πολλοί θα επισήμαναν ότι δεν είναι και πολύ καλοί στη δουλειά τους αλλά η αλαζονεία και η αυτοπεποίθηση, τους έφερε εδώ που είναι σήμερα. Και ευθύνεται το σύνδρομο αυτό για το γεγονός ότι υποστηρίζουν ότι αν κάποιος πιστεύει στον εαυτό του, μπορεί να πετύχει τα πάντα μην κάνοντας κάτι. Δεν διαφωνώ σε καμία περίπτωση για τη δυναμική και την σημασία της αυτοπεποίθησης αλλά μερικές φορές τυφλώνει και τότε μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην ιδέα ότι γνωρίζει περισσότερα από όσα πραγματικά γνωρίζει. Κι αυτό δεν λέγεται πίστη στον εαυτό.

Όταν λοιπόν βρισκόμαστε σε περίοδο της ζωής μας που μας χαρακτηρίζει το σύνδρομο της ψευδαισθητικής ανωτερότητας, έχουμε την τάση να υπερεκτιμούμε το επίπεδο των δεξιοτήτων μας, να μην αναγνωρίζουμε τις δεξιότητες των συνανθρώπων μας, να μην αξιολογούμε την έκταση της ανεπάρκειάς μας και συνήθως φθάνουμε στο σημείο να αναγνωρίσουμε την προηγούμενη ανεπάρκεια αν εκτεθούμε σε μια κατάσταση επιμόρφωσης και εκπαίδευσης.

Σε αυτή την κατάσταση συνήθως βρίσκεται ο άνθρωπος όταν δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά με τον εαυτό του. Και είναι πολλοί οι άνθρωποι που λόγω των καταστάσεων – όπως συχνά θεωρούν – ζουν στον αυτόματο πιλότο και σύμφωνα με όσα φέρνει η ημέρα. Δεν σταματούν να σκεφτούν τί κάνουν και δεν δίνουν σημασία ούτε στις συνέπειες που μπορεί να ακολουθήσουν. Συχνά δεν συγκρίνουν τις γνώσεις τους με όσα γνωρίζει ένας ειδικός στο κάθε ζήτημα. Ενώ την ίδια στιγμή ένας άνθρωπος με χαμηλές προσδοκίες μπορεί να εμφανίζεται υπερ-επικριτικός και με επίγνωση των θέσεων και κινήσεών του. Ξέρει ότι έχει κάνει λάθη στο παρελθόν και ότι είναι αδύνατον για κάποιον να γνωρίζει τα πάντα. Και είναι αυτός που δεν σταματάει να κυνηγάει την πρόοδό του και λόγω αυτού πετυχαίνει.

Ο κάθε άνθρωπος διατηρεί κάποιες βασικές πεποιθήσεις – απόψεις για τον εαυτό του – που δεν θα άντεχε να αμφισβητηθούν γιατί αυτομάτως θα ερχόταν αντιμέτωπος με την αξία του εαυτού του. Κι αυτό εν μέρει έχει σχέση με την δυσκολία να ακούσουμε ή και να δεχτούμε νέες πληροφορίες, όταν αυτές μπορεί να αντικρούουν την αρχική μας τοποθέτηση. Εύκολα λοιπόν η αντίθετη πληροφορία κουκουλώνεται, διαστρεβλώνεται, ή αγνοείται εντελώς σε μια ανάγκη να αμυνθούμε αντί να αφήσουμε το παράθυρο ανοιχτό. Ας σκεφτούμε έναν μεγάλο γονέα του οποίου τα παιδιά συχνά του λένε ότι οι συχνές προσβολές του είναι επώδυνες αλλά εκείνος συνεχίζει εγωιστικά να θεωρεί τον εαυτό του ότι έχει καταπληκτικό χιούμορ και ότι είναι το ιδανικό πειρακτήρι. Ή φαντάσου έναν νέο άνθρωπο του οποίου οι φιλίες συνεχώς διαταράσσονται από φαύλες διαφωνίες αλλά εκείνος βλέπει κάθε μία από τις διαφωνίες ως λάθος των άλλων.

Επίσης μια άλλη περίπτωση που μπορεί να κάνει κακό η ψεύτικη ανωτερότητα σε κάποιον που δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι έχει πρόβλημα με το αλκοόλ. Μπορεί να μην θεωρεί ότι είναι πρόβλημα επειδή μπορεί να αποδίδει εργασιακά, να φροντίζει τα παιδιά στις εξωσχολικές δραστηριότητες και επειδή οι φίλοι πίνουν το ίδιο αν όχι περισσότερο από εκείνον και επίσης έχουν καλές δουλειές. Σκεφτόμαστε τον αλκοολικό ως κάποιον που έχει ανάγκη τη βοήθεια και ότι οι αλκοολικοί είναι άνεργοι, βρώμικοι, αποτυχημένοι χωρίς κίνητρα που ζητιανεύουν για χρήματα στην άκρη του δρόμου. Αν δεν είσαι έτσι, τότε δεν έχεις πρόβλημα. Όμως μπορεί να μην έχεις τη διαύγεια να κρίνεις αν τα εργασιακά σου καθήκοντα έχουν περιοριστεί για χρόνια, έχεις καταρρεύσει οικονομικά, και η υγεία σου είναι παραμελημένη αλλά δεν έχεις κάνει εξετάσεις για το συκώτι σου ή όποιες άλλες εξετάσεις. Επίσης δεν ξέρεις ότι τα 2 ποτά που πίνεις καθημερινά είναι στην ουσία 4 ποτά γιατί δεν γνωρίζεις την κανονική μερίδα. Το ότι στερείσαι γνώσης εδώ σημαίνει ότι δεν αντιμετωπίζεις την πραγματικότητα της συνήθειας σου αλλά αντιθέτως την υποκειμενική σου άποψη. Και σίγουρα υπάρχει μεγάλο χάσμα. Σημαντικό πρόβλημα και στην ψυχοθεραπεία, καθώς όροι όπως «αλκοολικός» είναι τόσο υποκειμενικοί και όχι και τόσο χρήσιμοι και κάθε άτομο που τα χρησιμοποιεί μπορεί να δημιουργήσει μια νέα εξήγηση για να συμπεριλάβει ή να εξαιρέσει τον εαυτό του και άλλους.

Βέβαια πολλές φορές μοιάζει μεγαλείο και ευτυχία όταν κάποιος δεν γνωρίζει. Πολλοί θεωρούν ότι ο άνθρωπος που δεν γνωρίζει, ζει καλύτερα και ανέμελος στην άγνοιά του. Είναι πιθανό για μερικά άτομα η άγνοια να αποτελεί πραγματική ευτυχία σε κάποιες περιπτώσεις αλλά όσον αφορά την προσωπική σου ανέλιξη, θα διαφωνήσω και θα πω ότι η άγνοια είναι συνήθως πρόβλημα. Διότι στηρίζεται σε σημαντική μη-ικανότητα. Και οι έρευνες μας λένε ότι οι άνθρωποι που δεν εξελίσσουν τις ικανότητές τους, είναι και αυτοί που συνήθως τις υπερεκτιμούν. Δηλαδή νομίζουν ότι είναι καλύτεροι απ` ότι πραγματικά είναι σε κάτι και έτσι μπορεί να υποσχεθούν να κάνουν κάτι που απλά δεν μπορούν.

Όμως η αλήθεια είναι ότι όλοι μπορεί να βρεθούμε σε αυτή τη θέση. Όταν δεν έχουμε αναπτύξει την ικανότητα για παρατήρηση του εαυτού μας, δηλαδή δεν μπορούμε να σκεφτούμε τη σκέψη και την συμπεριφορά μας, κάτι που βοηθάει να γνωρίζουμε πόσο καλά φερόμαστε. Επίσης βοηθάει να ξέρεις πότε η κρίση σου είναι πιθανό να είναι ακριβής και πότε υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Η ικανότητα να κάνω μια μαθηματική εξίσωση. Οι δεξιότητες που σε καθιστούν ικανό να υπολογίσεις ένα μαθηματικό πρόβλημα είναι οι ίδιες δεξιότητες που απαιτούνται για να αναγνωρίσεις αν η λύση είναι σωστή ή αν έχει γίνει μαθηματικό λάθος.

Φαίνεται ότι ένας από τους τρόπους να βγει κάποιος από το σύνδρομο αυτό είναι να έρθει αντιμέτωπος με την αποτυχία. Αν δηλαδή «αντέξει» να συναναστραφεί με ανθρώπους που σε κάποιους τομείς είναι ειδήμονες ή επαγγελματίες. Η πιθανότητα όμως να μην το αντιληφθεί και πάλι υπάρχει. Δεν μαθαίνουν όλοι με τον ίδιο τρόπο και τις ίδιες αφορμές. Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που όταν αποτυγχάνουν σε κάτι, πάντα κάποιος άλλος φταίει. Αυτό αποκαλύπτει ότι δεν θέλουν να βελτιωθούν αλλά αντιθέτως είναι ικανοποιημένοι με την περιορισμένη γνώση που έχουν τη δεδομένη στιγμή. Και συχνά με άλλες αφορμές, βρίσκονται σε ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο όπου οι πιθανότητες να συνειδητοποιήσουν την άγνοιά τους είναι καλές. Σε περιπτώσεις ακραίων επιπέδων ψευδαίσθησης, ενδεχομένως να έχει υπάρξει κάτι αρκετά τραυματικό στο ιστορικό τους.

Μερικές φορές συνειδητοποιείς ότι δεν είσαι όσο ικανός νομίζεις. Άλλες φορές, δυσκολεύεσαι να ταρακουνήσεις τις ψευδαισθήσεις μεγαλοσύνης. Παρά την πεποίθησή σου, ένας θεραπευτής μπορεί να βοηθήσει. Η θεραπεία θα βοηθήσει να μάθεις πώς να δείχνεις ταπεινότητα και να κάνεις παύση, ότι είναι λογικό να παραδεχτείς ότι δεν ξέρεις τα πάντα όπως και να μάθεις πώς να αναζητάς περισσότερη πληροφόρηση. Η θεραπεία από αυτή την σκοπιά, είναι η διαδικασία επιμόρφωσης του ανθρώπου για τον εαυτό του – τον βοηθάει να αναπτύξει την ικανότητα για αυτογνωσία για να αξιολογήσει και πιθανώς να αμφισβητήσει τις βασικές του πεποιθήσεις. Αν η επιθυμία σου είναι να βελτιωθείς σε κάποιο τομέα ή δεξιότητα, στη θεραπεία θα μάθεις τρόπους με τους οποίους μπορείς να πραγματώσεις τον στόχο σου, να δημιουργήσεις σχέδιο με πολλαπλά βήματα για να αγγίξεις τον στόχο σου, βήματα τα οποία είναι πιο εύκολο να πετύχεις όταν αυτά είναι προσαρμόσιμα στις ανάγκες σου.

Όμως πρέπει να αναφέρω ότι ακόμα και οι πιο έξυπνοι άνθρωποι μπορεί να πέσουν θύματα του συνδρόμου καθώς η παντογνωσία και η ανικανότητα δεν ισοδυναμούν με χαμηλό δείκτη ευφυίας. Δεν είναι το ίδιο πράγμα να είσαι έξυπνος και να είσαι γνώστης. Το να είσαι άνετος με το να μην γνωρίζεις κάτι είναι η μόνη πραγματική λύση. Είναι δύναμη να μπορείς να παραδεχτείς ότι δεν γνωρίζεις τα πάντα. Από την γέννησή μας μέχρι το τέλος, είμαστε άνθρωποι. Ο άνθρωπος είναι ένα μη-τέλειο ον. Η γνώση μας για τον κόσμο είναι ολοένα και μεγαλύτερη, αλλά είμαστε πολύ μακριά από το να γνωρίζουμε τα πάντα. Μπορεί ποτέ να μην καταλάβουμε τα πάντα ακόμα και μέχρι το τέλος της ανθρωπότητας. Και είναι κι αυτό μια χαρά !

Ευχαριστούμε την Ιωάννα Θεοδωρακοπούλου, Counseling Psychologist – Psychotherapist
Fertility counselor
i.theodorakopoulos@ymail.com

πηγη

Ναρκισσισμός ψυχολογία

 

 

Γιατί οι ανίκανοι θεωρούν τον εαυτό τους αξιοθαύμαστο,Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ ή Γνωστική Προκατάληψη Ψευδαισθητικής Ανωτερότητας

 

 

Γνωστική Προκατάληψη Ψευδαισθητικής Ανωτερότητας ή Σύνδρομο Ψεύτικης Ανωτερότητας

Κάποιες φορές η άγνοια παρουσιάζεται μεταμφιεσμένη σε γνώση.

Η ανωτερότητα είναι μια ιδέα που υπάρχει ανεξάρτητα από το επίπεδο εκπαίδευσης, μισθού ή κοινωνικής καταξίωσης.

Από τον Σωκράτη μέχρι τον Δαρβίνο έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες για να προσδιοριστεί τι ξυπνά την ανώτερη συμπεριφορά στους ανθρώπους, η οποία σχεδόν πάντα προέρχεται από μια μεγάλη αίσθηση της εσωτερικής έλλειψης. Μια από τις πιο αποδεκτές θεωρίες είναι το φαινόμενο Dunning Kruger, που υποστηρίζει πως ορισμένοι άνθρωποι είναι εμφανώς ανεπαρκείς σε ορισμένες δραστηριότητες, παρόλα αυτά ισχυρίζονται πως γνωρίζουν τα πάντα, δημιουργώντας το ερώτημα: «Είναι δυνατόν το εν λόγω άτομο να μην αντιλαμβάνεται ότι είναι ανίκανο;».

Ο William Shakespeare αναφέρει: «Ο ανόητος θεωρεί τον εαυτό του σοφό, ενώ ο σοφός άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του ανόητο». Σήμερα, το εν λόγω φαινόμενο είναι γνωστό ως Γνωστική Προκατάληψη Ψευδαισθητικής Ανωτερότητας (Cognitive Bias of Illusionary Superiority).

Οι άνθρωποι με αυτό το σύνδρομο πιστεύουν ότι οι ικανότητές τους είναι πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο, ακόμη και όταν δεν καταλαβαίνουν για ποια πράγματα μιλάνε. Δεν κατέχουν την ταπεινοφροσύνη να αναγνωρίσουν την ανάγκη τους για βελτίωση. Και φυσικά δεν αναγνωρίζουν τις δυνατότητες των γύρω τους, ο εγωισμός τους είναι τόσο μεγάλος που τους εμποδίζει.

Πιθανότατα έχετε συναντήσει κάποια στιγμή στη ζωή σας κάποιον που να είναι παγιδευμένος στην άγνοιά του και να πιστεύει πως μπορεί να κρίνει τους πάντες. Και το χειρότερο είναι πως ο συγκεκριμένος τύπος ανθρώπου πιστεύει ότι είναι τόσο ανώτερος που προσπαθεί να αντιστρέψει μέχρι και τα επιχειρήματα των μελετητών και των εμπειρογνώμων.

Όμως για να εξελιχθούμε ως άνθρωποι και ως κοινωνία πρέπει να μάθουμε να συμμετέχουμε σε υγιή διάλογο στον οποίο και οι δύο πλευρές έχουν το ίδιο δικαίωμα να εκφράσουν τις απόψεις τους και να ακουστούν. Η μάθηση από το συνάνθρωπό μας είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα που πρέπει να ενθαρρύνεται. Εξάλλου χρησιμοποιώντας τις εμπειρίες των άλλων μπορούμε να απλοποιήσουμε τη ζωή μας.

Η ανωτερότητα είναι μια ψευδαίσθηση. Στο ταξίδι της ζωής είμαστε όλοι συνεπιβάτες και δεν έχει καμία σημασία το επίπεδο εκπαίδευσης και το εισόδημα. Όλοι μπορούμε να μάθουμε από όλους.

catisart

 

Το Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ (Dunning-Kruger) ή γιατί οι χαζοί άνθρωποι νομίζουν ότι είναι έξυπνοι

Όλοι ξέρουμε κάποιον που νομίζει πως είναι πιο έξυπνος από όσο είναι. Αλλά πριν κρίνετε, καλύτερα να ελέγξετε αν δεν ανήκετε στο φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ.

Η θεωρία γι αυτό το φαινόμενο αναπτύχθηκε από τους Ντέιβιντ Ντάνινγκ και Τζάστιν Κρούγκερ στο Πανεπιστήμιο του Κορνέλ. Βρήκαν πως αυτή η γνωστική προκατάληψη εμφανίζεται όταν οι άνθρωποι αδυνατούν να αξιολογήσουν επαρκώς το επίπεδο των ικανοτήτων τους- ή των ανικανοτήτων τους- σε μια δουλειά και θεωρούν ότι είναι πιο ικανοί από ό, τι στην πραγματικότητα.

Η θεωρία είναι επίσης γνωστή ως «Mount Stupid». Σύμφωνα με το λεξικό, Mount Stupid είναι «όταν έχεις αρκετή γνώση για ένα ζήτημα για να μιλήσεις γι αυτό, χωρίς την σοφία να μαζέψεις όλα τα γεγονότα ή να διαβάσεις για το θέμα.»

Ωστόσο, το Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ έχει μελετηθεί διεξοδικά από ψυχολόγους και δεν είναι κάποια ψεύτικη θεωρία. Τι είναι το Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ; Αυτή η ψυχολογική προκατάληψη, όπου ένα άτομο πιστεύει ότι είναι πιο έξυπνο και πιο ικανό από ό, τι είναι στην πραγματικότητα, για πρώτη φορά αναγνωρίστηκε από τους Ντάνινγκ και Κρούγκερ στη μελέτη τους το 1999 «Ανικανότητα και Άγνοια: Πως οι δυσκολίες στην αναγνώριση της ανικανότητας κάποιου οδηγούν σε μεγάλες αυτό-αξιολογήσεις».

Στην ουσία, δείχνει πως οι άνθρωποι με χαμηλές ικανότητες δεν έχουν την απαραίτητη κριτική ικανότητα και αυτογνωσία για να αναγνωρίσουν το επίπεδο των ικανοτήτων τους. Αυτό τους οδηγεί στο να έχουν μια ανώτερη άποψη της ικανότητας και τις γνώσεις τους. Με απλά λόγια, αυτό συμβαίνει «όταν οι άνθρωποι είναι πολύ χαζοί για να γνωρίζουν πόσο ανόητοι είναι.»

Πως ο Ντάνινγκ και ο Κρούγκερ εξέτασαν την υπόθεση;

Όταν οι Ντέιβιντ Ντάνινγκ και Τζάστιν Κρούγκερ ανέπτυξαν την θεωρία τους οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εξετάσεις χιούμορ, λογικής, επιστήμης και γραμματικής. Διαπίστωσαν ότι αυτοί που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις υποτιμούσαν την ικανότητά τους. Αντιστρόφως, αυτοί που τα πήγαν χειρότερα πίστευαν πως τα είχαν πάει πολύ καλά. Διαπίστωσαν ότι σε κάθε τομέα όπου εξετάστηκαν, καθώς η γνωστική τους ικανότητα επιδεινώνονταν, το ίδιο έκανε και η ικανότητα του συμμετέχοντος να αξιολογήσει τις ικανότητες του.

Σε ένα συγκεκριμένο πείραμα, ρώτησαν τους συμμετέχοντες αν ήταν εξοικειωμένοι με ορισμένες τεχνολογικές επιστημονικές έννοιες. Το κόλπο ήταν πως κάποιοι όροι ήταν εντελώς φτιαχτοί και ψεύτικοι. Διαπίστωσαν πως, «Ένας καλός αριθμός ισχυρίστηκε ότι ήταν εξοικειωμένος με πραγματικούς όρους όπως η κεντρομόλος δύναμη και το φωτόνιο. Αλλά ενδιαφέρον όμως είναι ότι επίσης ισχυρίστηκαν πως είχαν εξοικείωση με έννοιες που ήταν εντελώς φτιαχτές όπως οι πλάκες της παράλλαξης, το υπερλιπίδιο και η χολαρίνη.»

Τι ανακάλυψαν;

Οι Ντάνινγκ και Κρούγκερ ανακάλυψαν πως η πιο επικίνδυνη κατάσταση είναι όταν οι άνθρωποι έχουν κάποια γνώση για ένα θέμα από όταν δεν ξέρουν τίποτα γι αυτό. Αυτό είναι κάτι που το γνωρίζουμε εδώ και πολλές γενιές. Η φράση «Η ημιμάθεια είναι επικίνδυνο πράγμα» αποδίδεται ευρέως στον Αλεξάντερ Πόουπ που το έγραψε στο «An Essay on Criticism» το 1709. Όπως είπε και ο κωμικογράφος Τζος Μπίλλινγκς: «Δεν είναι αυτό που δεν γνωρίζεις το οποίο σε οδηγεί σε μπελάδες. Είναι αυτό που είσαι σίγουρος πως δεν είναι έτσι.»

Δυστυχώς, δεν υπάρχει εύκολη λύση στο πρόβλημα.

Ο Ντάνινγκ επισήμανε πως «για να αναγνωρίσουν οι αδύνατοι συμμετέχοντες την ανικανότητα τους πρέπει να κατέχουν την εμπειρογνωμοσύνη που τους λείπει.» Οι Ντάνινγκ και Κρούγκερ έδειξαν πως καθώς αρχίζεις να μαθαίνεις περισσότερα για ένα θέμα ή να εξειδικεύεσαι περισσότερο σε κάτι, αρχίζεις να αξιολογείς την ικανότητα σου λιγότερο ευνοϊκά. Γνωρίζεις όλα όσα δεν ξέρεις για ένα θέμα. Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική γνωστική προκατάληψη γνωστή ως «Σύνδρομο του απατεώνα».

Πως το Φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ μπορεί να γίνει επικίνδυνο

Ενώ είναι αρκετά αστείο να βλέπεις κάποιον να γελοιοποιεί τον εαυτό του, το φαινόμενο Ντάνινγκ-Κρούγκερ μπορεί στην πραγματικότητα να γίνει επικίνδυνο. Για παράδειγμα, οι γιατροί έχουν ανακαλύψει πως οι ηλικιωμένοι άνθρωποι αρνούνται να κάνουν ασκήσεις για να ανακουφίσουν τον πόνο, ακόμα και αν αυτή είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την θεραπεία του. Αυτό γίνεται επειδή λανθασμένα πιστεύουν πως η σωματική δυσφορία που νιώθουν μετά την άσκηση είναι σημάδι ότι έκαναν χειρότερη την κατάσταση τους. Σε ένα ακόμα πιο σοβαρό παράδειγμα, μητέρες στην Ινδία μερικές φορές δεν δίνουν νερό στα βρέφη που υποφέρουν από διάρροια επειδή πιστεύουν ότι το πολύ νερό είναι αυτό που την προκαλεί.

Στις οικονομικές καταστάσεις, οι επιπτώσεις της προκατάληψης είναι επίσης σοβαρές. Μελέτες έχουν δείξει πως η οικονομική κρίση του 2008 (Αμερική) προκλήθηκε από χρηματοδότες με υπερβολική αυτοπεποίθηση και καταναλωτές που δεν είχαν τις οικονομικές γνώσεις που νόμιζαν πως είχαν.

Τελικές σκέψεις

Φυσικά, είναι πολύ δύσκολο να ξέρεις πως δεν ξέρεις κάτι. Για παράδειγμα, αν δεν ξέρεις τους κανόνες της γραμματικής, πως θα αντιληφθείς ότι τους έχεις παραβεί; Πιθανώς όλοι έχουμε τομείς τους οποίος νομίζουμε ότι καταλαβαίνουμε περισσότερο από ό, τι στην πραγματικότητα, ή νομίζουμε ότι έχουμε περισσότερες ικανότητες σε κάτι.

Αλλά ίσως πρέπει να ελέγξουμε τα δεδομένα μας πριν πούμε την γνώμη μας.

πηγή:: awakengr   

o-klooun

Στην ζωή, μετράνε οι παρόντες στην πράξη, όχι στα λόγια

Γράφει η Ελένη Τσακίρη

Παρών. Βαριά λέξη, ασήκωτη!

Όχι τόσο στο να την πεις, στο να την εφαρμόσεις κυρίως.

Είτε το γράψεις με όμικρον είτε με ωμέγα, ο κοινός παρονομαστής και των δυο είναι ένας, το τώρα!

Αυτό αντιπροσωπεύουν.
Παρόν ίσον τώρα! Δεν υπάρχει σε αυτό ούτε αόριστος, ούτε μέλλοντας..

Πού είσαι στο παρόν μου; Ναι, είναι μέρα και ώρα για παρουσίες.
Είσαι εδώ; με ακούς; μου μιλάς; γελάς με τα αστεία μου;
Με τις πιο σοβαρές καταστάσεις τι κάνεις; πως διαχειρίζεσαι τα στραβά της καθημερινότητας;

Θέλει κόπο και τρόπο η παρουσία.. Και κυρίως θέλησή …
Δεν μπορείς να την εκβιάσεις, ούτε να την απαιτήσεις.

Μπορεί να μας θλίβουν απουσίες ωστόσο οι παρουσίες είναι αυτές που μας καθορίζουν .και οι δικές μας στις ζωές των άλλων και των άλλων στη δική μας ζωή.
Τι να κάνεις την παρουσία κάποιου ,αν δεν είναι εκεί όταν την χρειάζεσαι περισσότερο;
Τίποτα δεν έχει να σου προσφέρει ένα επιλεκτικό ή μερικό ενδιαφέρον.

Αν ο άλλος δεν μπορεί να σου προσφέρει το παρών του σε όλα τα χρώματα της ζωής σου, φωτεινά και μουντά, πολύχρωμα η σκοτεινά τότε σε τι ωφελεί η δήθεν παρουσία του άραγε.
Μπορεί να μην σου αρέσει αυτός ο όρος , άλλα ουσιαστικά αυτό ακριβώς είναι.
Μια ψεύτικη σκιά που ταιριάζει με το σκοτάδι αλλά χάνεται στο φως.
Ένα αδιάκοπο παρόν και ενδιαφέρον χρειαζόμαστε.
Όχι ανθρώπους να μας καλύπτουν μερικώς τα κενά και τα δικά μας και τα δικά τους.
Ένα χέρι, μια αγκαλιά, ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα που μπορούν να μας τραβήξουν μπροστά.

Ο αγαπημένος μου καθηγητής πάντα συνήθιζε να μου λέει : “ταξίδι η ζωή κορίτσι μου και σε αυτό μετρούν οι συνοδοιπόροι και όχι οι guest star”.
Μη στέκεσαι λοιπόν σε απουσίες.

Τις παρουσίες να μετράς και να τιμάς.
Αυτές είναι η ουσία και η δύναμη σου
Σε όλα και για όλα…

πηγη

Οι τεχνικές χειραγώγησης και ο ρόλος τους

Όλο και περισσότερο στις κοινωνίες της υπερπληροφόρησης οι τεχνικές της χειραγώγησης, πρωτίστως, παίζουν μεγάλο πολιτικό ρόλο

Από: Athanase Papandropoulos

Καταναλώνουμε πλέον μαζικά, αλλά σε εξατομικευμένο επίπεδο

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Με κύριο όπλο-εργαλείο την τηλεόραση και στην συνέχεια το αναπτυσσόμενο Διαδίκτυο, ο τεχνικές χειραγώγησης καταλαμβάνουν σταδιακά ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του επικοινωνιακού χώρου και βεβαίως πλήττουν καίρια την πληροφόρηση και την επικοινωνία ως μέσο διανθρώπινων σχέσεων. Ακόμα χειρότερα, συμβάλλουν στο να εντείνεται η σύγχυση μεταξύ πληροφορίας και επικοινωνίας, με αποτέλεσμα οι αποδέκτες, δηλαδή το ευρύ κοινό, να βρίσκονται μονίμως σε σύγχυση. Συμπληρωματικά, θα προσθέταμε ότι οι τεχνικές χειραγώγησης είναι σήμερα και ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι υγιείς και κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις. Ποιες είναι λοιπόν οι στρατηγικές και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται;

1. Η στρατηγική του αντιπερισπασμού. Πολύ σημαντικό στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου, η στρατηγική του αντιπερισπασμού έγκειται στο να εκτρέπεται η προσοχή της κοινής γνώμης, από σοβαρά θέματα που ακονίζουν την κριτική σκέψη, σε ήσσονος σημασίας προβλήματα ή σε συναισθηματικές υπεραπλουστεύσεις. Η απώτερη λογική της στρατηγικής αυτής επιδιώκει την απομάκρυνση του κοινού από πηγές γνώσεων ικανών να εμπλουτίσουν τον προβληματισμό του και να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για περαιτέρω αναζητήσεις. «Το κοινό πρέπει να ασχολείται με όλο και πιο ασήμαντα πράγματα, για να είναι περισσότερο ευάλωτο στον λαϊκισμό και την ακρισία», αναφέρει ο Τιερρύ Βολτόν στο εγχειρίδιό του Σιωπηρά Όπλα για Ήσυχους Πολέμους.

2. Δημιουργία προβλημάτων για μετέπειτα προσφορά λύσεων. Η μέθοδος αυτή αποκαλείται «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργείται μία «κατάσταση» η οποία μπορεί να προκαλέσει τις αντιδράσεις του κοινού σε βαθμό τέτοιον ώστε το τελευταίο να είναι έτοιμο να δεχθεί λήψεις μέτρων που θα είναι και η λύση. Κατά κανόνα, η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται με απώτερο στόχο την μέσω γεγονότων βίας, για παράδειγμα, επέκταση του κρατικού ελέγχου στην ιδιωτική σφαίρα. Κλασσική στην Ελλάδα είναι η περίπτωση της περίφημης Λίστας Λαγκάρντ, η οποία χρησιμοποιήθηκε για να κατασυκοφαντηθούν συγκεκριμένα πρόσωπα και έτσι να περάσουν απαρατήρητοι μεγάλοι επώνυμοι φοροφυγάδες, άμεσα διαπλεκόμενοι με την πολιτική.

3. Η στρατηγική του παιδισμού. Κατά κανόνα, οι πολιτικοί –και όχι λίγοι τηλεαστέρες– τρέφουν βαθύτατη απέχθεια προς το κοινό και θεωρούν εντελώς υποτιμημένη την νοημοσύνη του. Έτσι, απευθύνονται σε αυτό ωσάν να είχαν απέναντι διανοητικώς αναπήρους ή παιδιά πολύ μικρής ηλικίας. Το ίδιο συμβαίνει και με τις περισσότερες πολιτικές διαφημίσεις, αλλά και με αρκετά εμπορικού περιεχομένου διαφημιστικά μηνύματα.

4. Συναισθηματική φόρτιση. Οι περισσότεροι ψυχολόγοι αναγνωρίζουν ότι η καλύτερη στρατηγική για να περάσει στο ευρύ κοινό ο ανορθολογισμός και να εκδιωχθεί η κριτική σκέψη είναι η συναισθηματική φόρτιση. Η τελευταία, συνήθως συνοδεύεται και από «εμπόριο τρόμου», δαιμονοποίηση ιδεών, πρακτικών, συστημάτων και κοινωνικών ομάδων, καθώς βέβαια και από ακατάσχετη αποπροσανατολιστική λογοδιάρροια.

5. Η καλλιέργεια άγνοιας και βλακείας. Όσο λιγότερα γνωρίζει το κοινό τόσο το καλύτερο, είναι η πάγια αρχή πολιτικών και σημαντικών ληπτών αποφάσεων. Στην βάση της λογικής αυτής, οι πολιτικές και άλλες ελίτ έχουν κάθε λόγο, στο επίπεδο της δημόσιας εκπαίδευσης, να καλλιεργούν την χαμηλότερη δυνατή πρόσβαση στις πηγές των γνώσεων. Όσο πιο χαμηλός είναι ο δείκτης πρόσβασης, τόσο οι κοινωνίες απομακρύνονται από τις λήψεις σημαντικών αποφάσεων που τις αφορούν και γίνονται ευάλωτες στην καλλιέργεια του φόβου. Συμβαίνει, όμως, οι φοβικές κοινωνίες να ζητούν πάντα περισσότερη προστασία –γεγονός που τούς αφαιρεί κάθε ικμάδα αυτόνομης κοινωνικής παρουσίας και δημιουργίας. «Σταδιακά, οι κοινωνίες αυτές απομακρύνονται από την καθαρή σκέψη και έτσι βλέπουμε περιπτώσεις εκατομμυρίων ατόμων να υποστηρίζουν ανοησίες τις οποίες εκλαμβάνουν ως αλήθειες», λέει ο Ελβετός φιλόσοφος Ρολφ Ντομπέλι. Προκύπτουν έτσι κοινωνίες βεβαιοτήτων, οι οποίες υφίστανται αυτό που ο Ντομπέλι αποκαλεί πλάνη της επιβεβαίωσης.

6. Το βασίλειο της μετριότητας. Ο Βλαδίμηρος Λένιν και ο Γκαίμπελς συμφωνούσαν στο γεγονός ότι, όσο πιο μέτριοι και αποπροσανατολισμένοι ήσαν οι λαοί, τόσο ισχυρότεροι θα ήσαν οι εξουσιαστές τους. Εξάλλου, ο Λένιν ήταν αυτός που είχε αναπτύξει την ανάγκη της «πρωτοπορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος έως ότου χειραφετηθεί η εργατική τάξη»! Ο Γκαίμπελς είχε πάει μακρύτερα την θεωρία αυτή –αυτός ήταν δε που πρότεινε στον Χίτλερ την δημιουργία «εχθρών», εν προκειμένω τους Εβραίους, από τους οποίους οι ναζί θα προστάτευαν την αρεία φυλή. Έτσι, οι διωγμοί των Εβραίων αρχικά μετατράπηκαν σε θέαμα, το οποίο ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσαν να προσφέρουν οι εθνικοσοσιαλιστές σε έναν λαό που αναζητούσε αποδιοπομπαίους τράγους. Ο πόλεμος και τα κρεματόρια ήταν το επόμενο βήμα.

7. Ο φόβος και η κυριαρχία του. Η βιβλιογραφία για τις φοβικές κοινωνίες είναι υπεράφθονη και το τελικό συμπέρασμα των διαφόρων κοινωνιολόγων, ψυχολόγων αλλά και φιλοσόφων που αναφέρονται σε αυτές είναι ότι ο φόβος και η διάχυσή του αποτελεί μία νέα μορφή εξουσίας. Θα προσθέταμε, από την δική μας σκοπιά, ότι αν αναγάγουμε το συναίσθημα αυτό στον Καρλ Πόππερ, εύκολα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο φόβος είναι η σύγχρονη έκφραση αντιελευθερίας. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι η αρνητική παράδοση απέναντι στον φόβο εγκαινιάστηκε από τον Πλάτωνα, ο οποίος όριζε ως αρετή την ικανότητα αντίστασης σε ό,τι πιστεύουμε ή επιθυμούμε όταν βρισκόμαστε «εν φόβοις». Ωστόσο, ο υπογράφων, αναφερόμενος στον φόβο ως μορφή εξουσίας, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι η αναγωγή των όψεων ενός συναισθήματος σε μία μόνον ερμηνευτική διάσταση είναι ατελής, καθ’ όσον υπάρχουν και μορφές φόβου –ο σωματικός, για παράδειγμα– που δεν μπορούν να αγνοηθούν.

Τέλος, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι, με την ταχύτατη διάδοση του Διαδικτύου και των νέων ψηφιακών μέσων επικοινωνίας, σταδιακά θα αλλάζουν και οι μορφές χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Καθοριστικός δε, από αυτή την οπτική γωνία, θα είναι ο ρόλος των κοινωνικών μέσων (social media), τα οποία ήδη συμβάλλουν στην δημιουργία της αποκαλούμενης καλωδιωμένης ατομικότητας. «Φεύγουμε πλέον από την εποχή των μαζικών μέσων και πάμε στην εποχή της εξατομικευμένης μαζικής επικοινωνίας –δηλαδή, καταναλώνουμε μαζικά, αλλά σε εξατομικευμένο επίπεδο. Μόνο που στην εποχή αυτής της σύγκλισης το κοινό κατακερματίζεται», λέει ο Στέλιος Παπαθανασόπουλος, καθηγητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Και με τα λόγια αυτά θέτει έναν νέο και ζωτικό προβληματισμό, που χρήζει ειδικότερης ερμηνευτικής προσεγγίσεως.

πηγη

Η ρητορική κατασκευή του φόβου

Της Μυρσίνης Δογάνη*

Η ρητορική κατασκευή του φόβου: «Η ακραία μορφή δύναμης είναι το Όλοι εναντίον Ενός, η ακραία μορφή βίας είναι το Ένας εναντίον Όλων. Και αυτό το τελευταίο δεν είναι ποτέ δυνατό χωρίς εργαλεία» (Arendt:2000, 102).

Τόσο η δύναμη όσο και η βία στηρίζονται οντολογικά αλλά και πρακτικά στο πυρηνικό οπλοστάσιο της χειραγώγησης: στο φόβο. Ο φόβος έχει οριστεί με διάφορους τρόπους. Ως φιλοσοφική έννοια με ρίζες στον πυρήνα της ανθρώπινης οντολογίας. «Το όνομα που δίνει στην άγνοια για τη φύση του κινδύνου και στην αβεβαιότητα για το αν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτή την άγνωστη απειλή» (Bauman:2006). Ως πολιτική έννοια, με ρίζες στις απαρχές της γέννησης του έθνους-κράτους.

Ο Χομπς λέει πως αν δεν υπήρχε το κράτος να εξασφαλίζει την τάξη και την ασφάλεια, η ανθρώπινη ζωή θα ήταν «μοναχική, φτωχή, μίζερη, κτηνώδης και σύντομη» (Jackson-Sørensen, 2006:119). Τούτος ο αμοιβαίος φόβος και η ανασφάλεια που προκαλεί η φυσική κατάσταση είναι και το έναυσμα για να ξεφύγουν οι άνθρωποι από αυτήν, από τον πόλεμο δηλαδή εναντίον όλων.

Τέλος, ο φόβος μπορεί να οριστεί και ως ρητορικό φαινόμενο και ως εργαλείο πειθούς και χειραγώγησης. H Επίκληση Φόβου (Fear appeal) ως τακτική πειθούς, είναι μια προσπάθεια επιρροής της στάσης και της συμπεριφοράς μέσω της προβολής όλων εκείνων των καταστροφικών συνεπειών που θα επιφέρει η μη συμμόρφωση με τις προτεινόμενες στάσεις (Neuman & Levy, 2003:1).

Άρα μπορούμε να κάνουμε την εξής διάκριση: φόβος ορμέμφυτος, φόβος συλλογικός, φόβος κατασκευασμένος. Σήμερα, η πιο ευρεία έκφανση του κατασκευασμένου φόβου είναι η ρητορική κατασκευή του και η διάχυση του από τα ΜΜΕ. Το εντυπωσιακό χαρακτηριστικό αυτού του κατασκευασμένου φόβου είναι πως χρησιμοποιεί προς όφελός του τόσο τους ορμέμφυτους όσο και τους συλλογικούς φόβους και τους αναπλάθει για να επιτύχει τον βασικό του στόχο: τον περιορισμό της ελευθερίας της σκέψης. Διότι ο πυρήνας μιας στρατηγικά κατασκευασμένης επίκλησης φόβου είναι να τοποθετήσει το φόβο στο κέντρο της σκέψης μας, να τον γιγαντώσει και τέλος να μας προσφέρει τις λυτρωτικές προτεινόμενες λύσεις για την αποφυγή του.

Πίσω όμως από αυτές τις προτεινόμενες λύσεις δεν κρύβεται τίποτε άλλο πέραν των στρατηγικών στόχων εκείνων που κατασκεύασαν το φόβο. Στο φλύαρο κόσμο της υπερ-πληροφόρησης δεν φοβόμαστε απαραίτητα όλα εκείνα που αποτελούν πραγματική απειλή, αλλά φοβόμαστε περισσότερο όλα εκείνα που προβάλλονται ως τέτοια. Η βία από μόνη της δεν έχει τη δύναμη να περιορίσει την ελευθερία της σκέψης, ούτε καν την υπερεκτιμημένη ελευθερία του λόγου. Σε συνδυασμό όμως με τη διάχυση στρατηγικά κατασκευασμένων φόβων, η δύναμη αυτή γίνεται ισχυρή.

Μορφικά χαρακτηριστικά του κατασκευασμένου φόβου

Πώς εντοπίζεται ο φόβος; Πώς μπορούμε να τον αναγνωρίσουμε; Πώς τον αντιλαμβανόμαστε; Με λίγα λόγια: μπορούμε να μετρήσουμε το φόβο; Οι επιστήμες της Κοινωνικής Ψυχολογίας και της Επικοινωνίας μας προσφέρουν τα κατάλληλα εργαλεία για μπορούμε να διερευνήσουμε εμπεριστατωμένα τα φοβικά μηνύματα.

Η Κοινωνική Ψυχολογία έρχεται να δώσει στοιχεία γύρω από την αποτελεσματικότητα του φοβικού μηνύματος. Σύμφωνα με το Μοντέλο Κινητοποίησης (Drive Model) του Janis (1967), τα φοβικά μηνύματα οδηγούν σε μια δυσάρεστη κατάσταση η οποία κινητοποιεί τους ανθρώπους σε δράση. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, εκείνη η στάση που μπορεί να βγάλει τον άνθρωπο από τη δυσάρεστη κατάσταση του φόβου, θα υιοθετηθεί ως η σταθερή αντίδραση απέναντι στο φόβο και τελικά θα παγιωθεί ως τέτοια γνωσιακή λειτουργία (cognition). Κάθε μήνυμα επίκλησης φόβου, τείνει να ενσωματώνει προτάσεις για την αποφυγή του κινδύνου.

Οι Andersen & Guerrero (1998) σημειώνουν πως αν αυτές οι καθησυχαστικές προτάσεις δεν καταφέρουν να μειώσουν τα επίπεδα του φόβου, τότε ο δέκτης θα κινητοποιήσει εναλλακτικές στρατηγικές, όπως εκείνες της αμυντικής αποφυγής στην έκθεση (δεν το βλέπω, άρα δεν υπάρχει) και της ανάπτυξης ενός αισθήματος αποστροφής προς την χειραγώγηση (είναι απλά προπαγάνδα!) Αν λοιπόν οι δύο παραπάνω μηχανισμοί/στρατηγικές μείωσης του φόβου ενεργοποιηθούν νωρίτερα από την υιοθέτηση των καθησυχαστικών προτάσεων που προβάλει το μήνυμα, τότε θα είναι εκείνες που θα πάρουν τη θέση του αυτόματου μηχανισμού αντίδρασης στον κίνδυνο.

Ένα αποτελεσματικό μήνυμα πρέπει να περιέχει ελεγχόμενη ποσότητα φόβου. Όμως, αυτή η κατάλληλη ποσότητα εκφοβισμού είναι απαραίτητη ώστε να γίνει η μετάβαση σε εκείνη τη δυσάρεστη κατάσταση η οποία αποτελεί το εφαλτήριο για την κινητοποίηση σε δράση. Δηλαδή, την επιθυμητή αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών.
Η αλλαγή των στάσεων και των συμπεριφορών ξεκινάει μόνο αφού ο φόβος έχει αρχίσει να μειώνεται.

Αν ο φόβος δεν μπορέσει να μειωθεί από τις ενσωματωμένες στο μήνυμα καθησυχαστικές προτάσεις, τότε θα υιοθετηθούν εκείνες οι αντιδράσεις, που για τον πομπό του μηνύματος θεωρούνται κακής προσαρμογής (αμυντική αποφυγή και αίσθηση χειραγώγησης). Συνεπώς, το μοντέλο καταλήγει σε μια καμπυλόγραμμη σχέση μεταξύ φόβου και αλλαγής συμπεριφορών/στάσεων: Ο κατευθυνόμενος και στοχευόμενος φόβος στηρίζεται είτε στην ανάδειξη (ή ανάδυση) μιας χειροπιαστής, άμεσης και έντονης απειλής, είτε στην ανάδειξη (ή ανάδυση) ενός επικείμενου ρίσκου το οποίο διατρέχουμε. Η συνειδητοποίηση μιας απειλής ή ενός ρίσκου θέτουν άμεσα το ερώτημα: τι πρέπει να κάνω για να πάψω το φόβο και τον κίνδυνο.

Έτσι, για να διαπιστώσουμε πως γινόμαστε δέκτες φοβικού μηνύματος, μπορούμε να αναζητήσουμε την ύπαρξη των προτεινόμενων λύσεων που το συνοδεύουν – «για να αποφευχθεί η χρεοκοπία, πρέπει να κάνουμε τα Α, Β, Γ». Αυτές οι προτεινόμενες λύσεις, ή αλλιώς καθησυχαστικές προτάσεις, μπορεί να παρέχονται και με τη μορφή κάποιας τετελεσμένης πράξης που μας έχει ήδη προφυλάξει από τον κίνδυνο: «Προχωρήσαμε στα Α, Β, Γ για να αποφευχθεί η χρεοκοπία».

Όσο για την ένταση του φόβου, αυτή μπορεί να επικοινωνηθεί με διάφορους τρόπους. Ένας ιδιαίτερα συνήθης είναι μέσω των ιστορικών αντιπαραβολών και των εξομοιώσεων μιας φοβικής κατάστασης του χθες με κάποια του σήμερα. Οι φόβοι που είναι ιστορικά θεμελιωμένοι ανακαλούνται ευκολότερα και κινητοποιούν αντιπαραβολές με φόβους κατοχυρωμένους στο συλλογικό ασυνείδητο (π.χ., πόλεμος, ναζισμός, κατοχή).

Η ρητορική χρήση των ιστορικά θεμελιωμένων φόβων επιτυγχάνει, εκτός από την ένταση, να κινητοποιεί ένα ακόμα μορφικό χαρακτηριστικό του φόβου: την πιθανότητα πραγμάτωσης της απειλής. Διότι, μπορεί το άγνωστο εν γένει να φοβίζει, μα όχι το απολύτως άγνωστο. Αυτό συμβαίνει γιατί μια απειλή που προέρχεται από έναν απολύτως άγνωστο και μακρινό εχθρό δεν μπορεί να εσωτερικευθεί και να προκαλέσει φόβο.

Ο πραγματικός φόβος πηγάζει από την απειλή ενός αναγνωρίσιμου εχθρού που φέρει άγνωστες δυνατότητες κλιμάκωσης του κινδύνου. Η διαδικασία της εσωτερίκευσης του φόβου είναι μια περίπλοκη ακολουθία ψυχολογικών στάσεων η οποία εξαρτάται άμεσα από το κοινό στο οποίο απευθύνεται. Τα φοβικά μηνύματα που διαχέονται στα ΜΜΕ (ή κατασκευάζονται από το ίδια τα Μέσα) συνήθως επικαλούνται ευρείες και πανανθρώπινες έννοιες (ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη), οι οποίες βρίσκονται σε κίνδυνο ή απειλούνται.

Για παράδειγμα, ο «Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας» (War against Terrorism) είναι το πιο γνωστό παράδειγμα φοβικής ρητορικής. Η περίπτωση της τρομοκρατικής απειλής αποτελεί ένα ιδιαίτερα εύχρηστο παράδειγμα, λόγω της αμφισημίας των ερμηνειών που επιδέχεται η φύση της τρομοκρατικής απειλής. Στους τρομοκράτες έχουν αποδοθεί κατά καιρούς πολλά και πολύ διαφορετικά πρόσημα τα οποία κυμαίνονται σε ένα φάσμα περιγραφών μεταξύ «αγωνιστών της ελευθερίας» και «δολοφόνων» (Weinmann 1992).

Στη μια περίπτωση οι «αγωνιστές της ελευθερίας» απειλούν το κατεστημένο σύστημα της ανελευθερίας, ενώ στη δεύτερη περίπτωση οι «δολοφόνοι» απειλούν το δικαίωμα των πολιτών στην ασφάλεια και στην τάξη. Η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο περιγραφών καταδεικνύει τα διαφορετικά κανονιστικά πλαίσια από τα οποία πηγάζουν, αλλά και στις δύο περιπτώσεις η παρουσία της έννοιας της απειλής είναι καθοριστική και ξεκάθαρη. Η απειλή λοιπόν προηγείται της ανάδυσης του φόβου και αποτελεί παραγωγικό του αίτιο.

Αγαπημένοι φόβοι στην Ελλάδα

«Ο Χίτλερ επέβαλε στους ανθρώπους μια νέα κατηγορική προσταγή: να ρυθμίζουν τη σκέψη και τις πράξεις τους, ώστε να μην επαναληφθεί το Άουσβιτς, να μην συμβεί τίποτα παρόμοιο» (Adorno 2005).
Η παραπάνω παρατήρηση του Αdorno περικλείει εύστοχα τις διαστάσεις του ιστορικά κατοχυρωμένου φόβου του ναζισμού. Φόβος ο οποίος έχει την τιμητική του στην πρόσφατη ελληνική πραγματικότητα. Οι πρόσφατες εξελίξεις με το ζήτημα της Χρυσής Αυγής είναι μια πραγματικότητα, και πιθανόν μια ευχάριστη πραγματικότητα. Όμως, η στρατηγική διαχείριση και η ρητορική χρήση του εκφοβισμού που πηγάζουν από αυτή την πραγματικότητα είναι μια κατασκευή. Η κατασκευή αυτή δεν έχει ακόμη τελειώσει, ούτε από την πλευρά των «αγωνιστών της ελευθερίας» μα ούτε και από την πλευρά των «δολοφόνων». Η εργαλειοποίηση της ιστορίας συνεχίζεται.

* Η Μυρσίνη Δογάνη είναι υποψήφια διδάκτορας  του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά.

πηγη

 

Είναι ο φόβος εργαλείο διοίκησης;

 

Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η «στρατηγική φόβου» σε μια επιχείρηση;

Ο φόβος, αυτό το συναίσθημα ανησυχίας που προκαλείται σε εμάς τους ανθρώπους για κάτι κακό που καραδοκεί-ή τουλάχιστον έτσι το νοιώθουμε, βλέπουμε να πρωταγωνιστεί συνεχώς σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας: στην πολιτική, στην κοινωνία, στην εργασία, στο σπίτι και αλλού.

Η χρήση του φόβου ως εργαλείου διαχείρισης και διοίκησης, δεν είναι κάτι που εφευρέθηκε πρόσφατα: από τα αρχαία χρόνια ο φόβος ήταν το εργαλείο που χρησιμοποιούσαν οι διοικούντες τον κόσμο, για να πετύχουν τους στόχους τους. Η δύναμη του εργαλείου αυτού κρύβεται στο γεγονός ότι το συναίσθημα τοy φόβου είναι έμφυτο στον άνθρωπο.

Πόσο αποτελεσματικός είναι όμως ο φόβος ως εργαλείο διοίκησης μέσα σε μια επιχείρηση;

Από σχετικές μελέτες που υπάρχουν προκύπτει ότι όταν έχεις να κάνεις με υψηλό μορφωτικό επίπεδο ή υψηλή εξειδίκευση των εργαζομένων στην επιχείρηση, τότε ο φόβος είναι εντελώς λάθος να χρησιμοποιείται ως εργαλείο διοίκησης.

Ο καλά καταρτισμένος επαγγελματίας δεν χρειάζεται επίβλεψη για να μπορεί να εκτελέσει τις εργασίες που του ανατίθενται. Προϋπόθεση είναι συχνά, το εργασιακό περιβάλλον να είναι δομημένο με διαδικασίες και κανόνες. Για παράδειγμα ένας μηχανικός σε αντιπροσωπεία αυτοκινήτων έχει εκπαιδευτεί να ακολουθεί συγκεκριμένες διαδικασίες για τις διάφορες εργασίες που προκύπτουν. Κατά συνέπεια όταν λαμβάνει μια εντολή εκτέλεσης εργασίας, π.χ. αντικατάσταση φίλτρου αέρα, λειτουργεί με βάση προδιαγεγραμμένες κινήσεις και σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Εκείνος ο μηχανικός, δεν χρειάζεται κάποιον «πάνω από το κεφάλι του» για να τον επιβλέπει στις κινήσεις του. Μπορεί και εκτελεί τις εργασίες αποτελεσματικά και με το βέλτιστο κόστος για την επιχείρηση.

Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχει και ένα άρθρο του καθηγητή H. Mintzberg στο Harvard Business Review, όπου γίνεται σύγκριση του μαέστρου μίας ορχήστρας με τον μάνατζερ μιας επιχείρησης. Ένα από τα συμπεράσματα στο άρθρο αυτό είναι το ότι οι διευθυντές ορχήστρας δεν ενδυναμώνουν (empower) την ορχήστρα παρά μόνον την εμπνέουν. Κάπως έτσι, καταλήγει το άρθρο, θα μπορεί ο οργανισμός να παράγει όμορφη μουσική μαζί με την διοίκηση.

Στον αντίποδα, αυτόν της διοίκησης με χρήση του φόβου για αυστηρή τιμωρία, βρίσκονται οι οδηγίες που δίνονται από τον Κινέζο στρατηγό Sun Ζi (Σούν Τζού) στο έργο του «Sūn Zǐ Bīng Fǎ» (500 π.Χ.) που μεταφράζεται περίπου ως «Η τέχνη του πολέμου από τον Σουν Τζού». Για παράδειγμα ο Σουν Τζου γράφει σε κάποιο σημείο: «Ο στρατηγός που δεν ακούει τη συμβουλή μου και δεν ενεργεί σύμφωνα με αυτή, θα δοκιμάσει την ήττα – ένας τέτοιος πρέπει να αποστρατευτεί!». Στην σημερινή πραγματικότητα αυτό σημαίνει ότι «όποιος δεν ακολουθεί πιστά τις οδηγίες μου θα απολύεται!».

Μπορώ να σκεφτώ πολλά παραδείγματα ελληνικών επιχειρήσεων οι οποίες λειτουργούν βασιζόμενες σε αυτό το ρυθμό διοίκησης. Πρόκειται κυρίως για μικρές επιχειρήσεις, οικογενειακές, οι οποίες απασχολούν από 5 έως 50 άτομα. Αναρωτιέμαι αν τα αποτελέσματα που πετυχαίνουν είναι ικανά για να στηριχθεί με βεβαιότητα το επιχείρημα ότι ο φόβος φέρνει θετικά αποτελέσματα στο «μαγαζί».

Άραγε να δουλεύει πιο γρήγορα και πιο παραγωγικά ένας εργαζόμενος υπό τον φόβο της απόλυσης ή γενικότερα της τιμωρίας;

Μέσα από την δική μου εμπειρία ως κοστολόγος, έχω εντοπίσει διάφορα προβλήματα που εδράζουν στον φόβο των εργαζομένων προς την διοίκηση. Ένα από αυτά είναι η απόκρυψη ζημιών κατά την παραγωγή και στην χειρότερη περίπτωση η αποστολή ελαττωματικών προϊόντων σε πελάτες. Σε μια συγκεκριμένη περίπτωση, οι εργαζόμενοι φοβήθηκαν να δηλώσουν εξαρχής ότι τα προϊόντα περιείχαν ελάττωμα, από φόβο της οργής της διοίκησης. Η συνέπεια ήταν να αποκαλυφθεί το ελάττωμα από τον πελάτη και το πρόβλημα να μεταφερθεί εκτός της επιχείρησης, με πολύ αρνητικές συνέπειες για την σχέση με αυτόν τον πελάτη.

Οι επιχειρηματίες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι όταν χάνεται ένας πελάτης, το κόστος είναι πάντα πολύ μεγαλύτερο από τον όγκο συναλλαγών που είχαν με τον συγκεκριμένο πελάτη στο παρελθόν. Βάσει μελετών έχει αποδειχθεί ότι, όσο αυξάνεται η διάρκεια της σχέσης με τον πελάτη μιας επιχείρησης, τόσο αυξάνεται και ο όγκος των εμπορευμάτων που αγοράζει ο πελάτης από την επιχείρηση αυτή.

Μια επιχείρηση, η οποία αναγνωρίζει το πρόβλημα της αρνητικής επίδρασης που έχει ο φόβος στα αποτελέσματά της και θέλει να αλλάξει κατεύθυνση, θα πρέπει να εμβαθύνει περισσότερο στον τρόπο διοίκησης και τις διάφορες θεωρίες που υπάρχουν γύρω από αυτήν.

Αφού εντοπίσει το μοντέλο διοίκησης που της ταιριάζει, κατά προτίμηση με τη βοήθεια ενός έμπειρου συμβούλου, θα πρέπει στη συνέχεια να δημιουργήσει μεθόδους και συστήματα που θα παρακινούν με διαφορετικό τρόπο τους εργαζόμενους ώστε να είναι πιο αποδοτικοί, χωρίς φόβο.

Πεποίθησή μου είναι ότι, εκείνη η επιχείρηση που θα ακολουθήσει τον δρόμο της αναζήτησης διαφορετικού μοντέλου διοίκησης από το μοντέλο διοίκησης μέσω του φόβου, θα περάσει μεν από μια φάση (συνήθως) δύσκολης αλλαγής, αλλά θα κερδίσει σε βάθος χρόνου πολλά περισσότερα, τόσο σε ανάπτυξη όσο και σε κερδοφορία.

*Ο Μιλτιάδης Γκουζούρης είναι Κοστολόγος και Γενικός Διευθυντής της εταιρίας COSTWISE.

Σχετικά άρθρα και βιβλιογραφία:

– Leadership – Covert Leadership – Notes on Managing Professionals, H. Mintzberg, Harvard Business Review, 1998

– Managerial Behavior, L. Sayles, Krieger Pub Co, 2nd edition- 1979

– Η τέχνη του πολέμου, ΣΟΥΝ ΤΖΟΥ (μεταφ. Δημήτρης Ν. Παυλάκης), ΟΔΥΣΣΕΑΣ-ΦΟΡΜΙΓΞ ΒΙΒΛΙΟΠΟΛΙΣ ΑΕΒΕ, 2009

– Operations Management – Critical Perspectives on Business and Management, Michael. A Lewis, Nigel Slack, Routledge, 2003

– No Fear in business and in life, Pilar Jericó, Palgrave McMillan , 2009

 

πηγη

Αντιμετώπισε την ανθρώπινη κακία με σθένος

 

Άνθρωποι κακοί, μικρόψυχοι, μοχθηροί, ψεύτες, συκόφάντες, αγνώμονες…

 

Αυτούς τους ανθρώπους θα τους συναντήσεις και εσύ σε αυτή τη ζωή. Και θα κληθείς μέσα από αυτή τη «συνάντηση» να επιβιώσεις αλλά κυρίως να αξιοποίησεις το σπουδαίο μάθημα της ζωής που θα πάρεις.

“Δεν αγοράζεις όλα τα ρούχα από ένα μαγαζί. Διαλέγεις αργά και προσεχτικά, ρωτώντας για την τιμή του κάθε αντικειμένου προτού το αγοράσεις. Με τον ίδιο τρόπο διαλέγεις και τους φίλους σου, με το να παρατηρείς τις ζωές τους προσεχτικά, πριν επιλέξεις την συντροφιά τους, αφήνοντας πίσω όλους αυτούς με τους οποίους δεν ταιριάζεις..”
― Michael Bassey Johnson

Όσο θα μεγαλώνεις και θα νομίζεις πως τα έχεις δει όλα (ή σχεδόν) όλα, η ζωή θα έρχεται για να σε διαψεύσει στέλνοντας σου εμπειρίες και μαθήματα που (και αυτά) θα αποτελέσουν την βασική πρώτη ύλη της συναισθηματικής ενηλικίωσης σου.

Κάθε μία από εμάς, έχει βιώσει με διαφορετικό τρόπο και με ποικίλες μορφές εκφάνσεις ζήλιας, μοχθηρίας και κακίας. Και ίσως προσπαθείς και εσύ όπως και οι περισσότερες να βρεις την αίτια, το λόγο μιας αδικαιολόγητης πισώπλατης μαχαιριάς, ενώ πασχίζεις να επουλώσεις ταυτόχρονα τις πληγές σου.

Ποιοι είναι όμως αυτοί οι άνθρωποι:

-Αυτοί που δεν σέβονται ιδιαιτερότητες και τα όρια του κάθε ανθρώπου, παραβιάζοντάς τα συνέχεια.
-Αυτοί που δεν σέβονται εσένα, την οικογένεια και τους ανθρώπους της ζωής σου.
-Όλοι αυτοί που επανειλημμένα έχουν δείξει πως δεν χαίρονται με τη χαρά σου, και δεν μπορούν να νιώσουν λύπη με τη θλίψη σου.
-Άνθρωποι που δεν έχουν ηθικούς φραγμούς και όρια.
-Όλοι εκείνοι που θα θυσίαζαν αξίες, ιδέες, σχέσεις, ανθρώπους απλά και μόνο για να πετύχουν το σκοπό τους.
-Όσοι κουτσομπολεύουν συνεχώς εσένα και τη ζωή σου στα λάθος άτομα.
-Εκείνοι που κρίνουν, κριτικάρουν και υπονομεύουν τους υπολοίπους για τα πάντα.
-Όσοι σε κακοποιούν λεκτικά, συναισθηματικά ή σωματικά.
-Οι εκμεταλλευτές.
-Οι ψεύτες και οι μυθομανείς.
-Και όλοι αυτοί οι άνθρωποι που η συναναστροφή και μόνο μαζί τους σε αρρωσταίνει προκαλώντας σου ακόμα και ψυχοσωματικά προβλήματα.

Α. Πώς να αντιμετωπίσεις την κακία ξεκινώντας από το να προστατεύσεις τον εαυτό σου

Να θυμάσαι πως εσύ και μόνο εσύ ελέγχεις την αντίδραση που θα έχεις απέναντι στην κακία και στη μοχθηρία των ανθρώπων. Μπορεί να μην μπορείς να ελέγξεις πολλές από τις συνθήκες και πολλά από τα γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή σου, αλλά με εξάσκηση μπορείς να μάθεις πως να αντιδράς στις αρνητικές προ(σ)κλήσεις των ανθρώπων…

Ούτε η θερμόαιμη αντίδραση υπ’ ατμόν ούτε και η στωική υπομονετική και παθητική στάση θα σε οδηγήσουν στη λύτρωση από αυτούς τους ανθρώπους.

Η σπουδαία ερευνήτρια Brene Brown στο εξαιρετικό της βιβλίο Daring Greatly, προτείνει μια ευφυής αντίδραση όταν κάποιος είναι διαρκώς μοχθηρός απέναντι σου. Πριν επιτεθείς, άσε τον εαυτό σου να νιώσει τι του συμβαίνει. Πάρε βαθιές ανάσες. Σκέψου πως πολύ σύντομα θα το ξεπεράσεις. Πολύ συχνά δεν θέλουμε να παραδεχτούμε πως μας πλήγωσε η ανθρώπινη κακία ενός συγκεκριμένου ανθρώπου. Για να ελευθερωθείς από τον πόνο πρέπει πρώτα να τον έχεις βιώσει. Μην ξεχνάς πως είναι απόλυτα φυσιολογικό να αισθανθείς προδομένη, θυμωμένη, απογοητευμένη.

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσεις την ανθρώπινη κακία είναι η ΑΠΟΣΤΑΣΗ, ειδικά αν έχεις δοκιμάσει όλους τους τρόπους προσέγγισης. Μετά την ΑΠΟΣΤΑΣΗ, προσπάθησε να νιώσεις ΟΙΚΤΟ (γιατί δεν πρέπει να ξεχνάς πως πίσω από τόσο προβληματικούς ανθρώπους κρύβεται μεγάλη κακία και μεγάλος πόνος), και μετά ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΟΥ και απεγκλωβίσου. Πέτα μακριά από την μικρότητα των ανθρώπων και μην την αφήνεις να σε αγγίζει.

Β. Πώς να αντιμετωπίσεις την κακία αλλά και τον άνθρωπο από τον οποίο προκύπτει.

Ελάττωσε το χρόνο μαζί τους
Προσπάθησε εάν είναι δυνατόν να τους βγάλεις τελείως από τη ζωή σου. Αν δεν γίνεται τότε κράτα τις επαφές και τις συζητήσεις μεταξύ σας σε τυπικό επίπεδο.

Συμβιβάσου με το πραγματικό πρόσωπο της κακίας
Αφού θα έχεις περάσει το πρώτο στάδιο της συνειδητοποίησης και του πόνου αντιμετώπισε και συμβιβάσου με την ιδέα ότι ΝΑΙ! Υπάρχει πολύ κακία εκεί έξω και πως και αυτή είναι κομμάτι αυτής της ζωής. Δες πίσω από το πρόσωπο τους (Πίσω από τις εκδηλώσεις κακίας βρίσκονται άνθρωποι “μικροί”, πληγωμένοι, φοβισμένοι, μικρόψυχοι και χαιρέκακοι).

Μην έχεις απατηλές προσδοκίες ότι μια μέρα αυτό το πρόσωπο θα γίνει αυτό που περιμένεις
Το κάνεις μάλλον και εσύ όπως το έχω παρατηρήσει στις περισσότερες. Πιστεύεις, ελπίζεις, εύχεσαι το πρόσωπο να αλλάξει και ματαιοπονείς πιστεύοντας πως κάποια στιγμή θα καταλάβει το μέγεθος της ανήθικης συμπεριφοράς του. Το να απαλλαγείς από μεγάλες προσδοκίες που δεν πρόκειται να επιβεβαιωθούν ποτέ, είναι κυριολεκτικά η μεγαλύτερη απελευθέρωση.

Μην προσπαθείς επανειλημμένως να τους εξηγήσεις την δική σου οπτική και να βελτιώσεις τα πράγματα
Αν έχεις ήδη προσπαθήσει, σταμάτα. Έτσι απλά. Ένας άνθρωπος που δεν θέλει να καταλάβει δεν πρόκειται να καταλάβει ποτέ.

Μην προσπαθείς να βρεις το λόγο της κακίας
Μην μπεις σε αυτή τη διαδικασία. Οι άνθρωποι που έχουν διαφορετικό ηθικό σύστημα αξιών από εσένα, έχουν και διαφορετικά ορμητήρια που τους ωθούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές.

Αναζήτα και στρέψου στην αγκαλιά όλων αυτών που σε αγαπάνε.
Στρέψου στους ανθρώπους της ζωής σου… Η αγάπη (ευτυχώς) νικάει. Και όχι μόνο στα παραμύθια.

Ευτυχία Φράγκου –  shape.gr

ΠΗΓΗ